Fotoğrafta Arka Plan ve Önemi

Yazı ve Fotoğraflar: Özgür Semerci

Bir fotoğraf çekimine hazırlanırken fotoğraflanmak istenen konunun seçiminden başlar. Daha sonra öznenin fotoğraf karesi içine nasıl yerleştirilmesi gerektiğine, aydınlatan ışığın durumuna bakarız. Ayrıca, yeterliliğine kadar birçok şeyi düşünmeye çalışırız. Üzerinde dikkatle düşünülmesi gereken şeylerden birisi de özneye eşlik eden arka plan.

Özne konumundaki objenin kare içerisinde arka plandan daha önemli olduğu fikri akla gelir. Böyle olsa da arka plan son derece önemlidir ve ikisi birbirlerini destekler. Fotoğrafta kompozisyon tüm ögelerin birbirine bağlanmasıyla oluşan dengeli bir bütündür. İster resim olsun, ister tiyatroda sergilenen görsel sanatlar olsun bu durum sanatta genel olarak aynıdır.

Fotoğraftaki arka plan, fotoğrafçının anlatmaya çalıştığı hikaye hakkında önemli bilgiler vererek anlaşılmasına büyük ölçüde yardımcı olur. Öznenin çevresi ve ona hayat veren dünyasıdır. Üzerinde durduğu yeri, yılın hangi mevsimi olduğunu, zamanı, havayı, duyguları yansıtır. Güneşli bir günde gezinti yapan bir genç kızın fotoğrafına bakıldığında arka plan sayesinde nerede olduğu söylenir. Bu nedenle doğru bir arka plan tasarımı yapmak çok önemlidir.

Arka Plan Hikayeye Farklı Bir Yorum Katar

Bir sanat eserinin öznesi tek başına var olmaz. Çünkü bir bütünün parçasıdır ve çoğu zaman bu bütünün büyük bir yüzdesi arka plandır. Aynı obje hiçbir değişiklik yapılmadan farklı arka planlarda fotoğraflandığında bambaşka hikayeler anlatan bir dizi fotoğraf oluşur. Obje aynı olsa da değişen arka plan ona farklı bir yorum katarak hikayesini değiştirir.

Bu sadece fotoğrafçıların değil, özellikle film yapımcılarının da uzun zamandır bildiği bir gerçektir. İzlediğimiz filmlerde filmin arka planında yer alan ince ayrıntıları fark ederek şaşırdığımız zamanlar muhakkak olmuştur. Tüm bu ince ayrıntıların nedeniyse, sahnenin bütününün mesaj vermeye yardımcı olduğunu, izleyiciyi etkilediğini, bilgi sağladığını, izleyiciyi psikolojik anlamda etkilediğini bilmeleridir. Böylece güçlü bir benzersizlik ve anı yaşama duygusu izleyiciye geçer.

Arka planda bulunan ögeler daha etkileyici bir genel görüntü oluşturmaya yardım ederler. Buna rağmen destekleyici olmalarından dikkat dağıtıcı unsurlara dönüşmeleri arasında ince bir çizgi vardır. Her çekimden önce tüm sahneyi incelenmek ve arka planda hiçbir şeyin fotoğrafa olumsuz etki yapmadığından emin olmak gerekir. Aksi durumda görüntüde oluşabilecek kargaşa telafi edilemeyecek bir hataya yol açabilir. Önemli olan arka plana yerleştirilen her ögenin aynı zamanda fotoğrafın öznesi ile etkileşime girerek kompozisyonun dengesine katkıda bulunmasıdır.

Arka Fonlar ve Konum

Ürün ve tanıtım fotoğrafları için profesyonel fotoğrafçıların tercih edilmesinin en önemli nedenlerinden birisi de arka plandır. Çünkü ürünün kusursuz bir ortamda aydınlatılıp sergilendiği fotoğraflar tercih edilir. İyi bir izlenim bırakmak için tek bir şans vardır ve yanlış bir ifade satışların az olması anlamına gelir. Birçok tecrübeli fotoğrafçı çekimlerde özel arka fonlar kullanır. Bu fonlar fotoğraflara estetik bir görünüm vererek profesyonel bir dokunuş katar. Sadece ürünün ön planda olduğu tasarımlar yapılır ve ürünün önüne hiçbir şey geçemez.

Elbette kendi oluşturduğumuz bir ortamda daha rahat tasarım yapabilir ve arka plana hakim olabiliriz. Oysa kontrolümüzün olmadığı ortamlarda çalışırken dikkat dağıtabilecek birçok unsur karşımıza çıkacaktır. Tüm bu istenmeyen ögeleri ortadan kaldırıp özneyi arka plandan ayırmak için deneyebileceğimiz birçok şey vardır.

Arka plandaki nesneler dikkat çekmek için özneyle rekabet eder. Eğer konumuz olan objeyi taşıyabiliyorsak, düz bir duvarın önünde ya da açık bir alanda çekim yapmak iyi bir seçenektir. Bunu yapamıyorsak kendimiz hareket ederek farklı açılar bulmaya ve arka planı düzenlemeye çalışabiliriz. Bazen farklı açıları denemek sürpriz çözümlerin bulunmasına yardımcı olur.

Doğal olarak, durmayı seçtiğimiz yer ana konunun arkasında ne olduğunu belirleyecektir. Örneğin konunun yukarısındaki bir yere çıkılarak çekim yapıldığında zemin arka plana dönüşür. Diğer türlü aşağıdan çekim yaparak gökyüzünü kullanabiliriz. Gökyüzü her zaman temiz veya dramatik bir arka plan olarak işe yarayabilir.

Alan Derinliği

Özneden uzağa giderek çekim yapmak arka planın daha iyi görülmesini sağlar. Ayrıca, yaklaşmak daha az görülmesini sağlar. Yakın çekim yaparak tüm çerçeveyi öznenin kendisi ile doldurarak arka planı tamamen ortadan kaldırmak da mümkündür.

Alan derinliği kontrolü arka planı yönetmenin iyi bir yoludur. Stratejik olarak kullanıldığında, öznenin netliğini korur. Böylece, bulanık hoş bir arka plan elde etmiş oluruz. Kısmen bulanık olan objelerin istenmeyen dikkat dağınıklığı yaratabileceğini unutmamak gerekir. Arkada bulunan objelerin özneye yakınlığı ve fotoğraf makinası ile özne arasındaki mesafe önemlidir. Arka plan ve obje arasındaki mesafe arttığında ve objektifteki en az diyafram değeri kullanıldığında özneyi arka plandan ayırabilecek bir bulanıklığın oluşma ihtimali artacaktır.

Ayrıca istediğimiz gibi pürüzsüz bir alan derinliği elde ettiğimizde bile, arka planda çok fazla ayrıntı olmadığı için parlak renkler ve ışık patlamaları ilgi odağı olabilir. Eğer özel bir amaçla kullanılmayacaksa, arka plandaki göreceli parlaklıkların farkında olmak gerekir. Ayrıca, tamamlayıcı, hoş bir renk düzeninde olmasına dikkat etmek gerekir. Tasarımda renkler görüntünün önemli bir parçasıdır. Ruh halini belirlemeye yardımcı olur. Böylece, fotoğrafa bakan göze gezinmesi için rehberlik eder.

Renkler ve Işık

Ana konu ve arka plan arasında zıtlık yaratmak için renkler kullanıldığında çok etkili olur. Böylece, görüntüye drama ve heyecan katar. Özellikle portre fotoğraflarında renklerin zıtlığı modelin öne çıkmasını sağlar. Sapsarı uçsuz bucaksız bir buğday tarlasında beyaz kıyafet giymiş bir model yerine, kırmızı bir elbise giymiş olan görsel ilgi yaratarak izleyicinin gözünü konuya çekecektir. Basit bir şekilde düşündüğümüzde sıcak renkleri soğuk renklerle karıştırmak istenilen hedefe yaklaşmayı kolaylaştırır. Örneğin yumuşak renklerin hakim olduğu bir ortamda parlak renkler giymiş bir model kullanabiliriz.

Elbette ışık her türlü fotoğrafta önemli bir yer tutar. Arka plana hakim olan ışık özne ile arka plan arasında ayrım sağlar. Işığın yönü ve yoğunluğu önemli bir faktördür. Fazla parlak olmayan yumuşak bir ışığın hakim olduğu bir arka plan özneyi çerçeveleyerek ön plana çıkaracaktır.

Bazen fotoğraf çekiminin en önemli unsurlarından biri sabır olur. Bazen istediğimiz ışığın gelmesini bekleriz, bazen deklanşöre basmak için uygun anı bekleriz. İstediğimiz arka plan için de beklememiz gereken zamanlar da vardır. Değiştirilemeyecek bir ortamda çekim yapmak istediğimizde oradaki insanların gitmesini, yağmurun dinmesini bekleyebiliriz. Bir an gelir insanlar gider, yağmur diner ve gökyüzü turuncu ışıklarla bezenir. Çoğu durumda sabır iyi bir çekim yapmamızı sağlayarak ödüllendirir.

Sözlerle ifade etmeye çalıştığımızda uzun uzadıya anlatabileceğimiz bir hikayeyi, tek bir kare içerisindeki durağan bir görüntüyle anlatmak istediğimizde üzerinde iyi düşünmemiz gerekir.