Dizüstü bilgisayarlarımızı açtığımızda veya akıllı telefonumuzu uyandırdığımızda Internet her zaman hazır olur. PC’lerin America Online’a bağlandığını duyduğumuz ve sürekli kesilen bir web”de sürünmemizden bu yana uzun bir yol kat ettik. Bağlantılarımız artık hızlı, sessiz, genellikle güvenilir ve abonelik ödemelerinizi takip ettiğimiz sürece her zaman hazır. Ancak, ağların nasıl işlediğini tam olarak bilmeyebilirsiniz, bunun için modem-rout er karşılaştırmamıza bir göz atın.
Her ikisi de evinizdeki kablolu ve kablosuz internet erişimi için gerekli bileşenlerdir. Bu ikisi arasındaki farkı anlamak, teknik destek için zaman alıcı aramaları yapmadan önce ağ problemlerini teşhis etmenize ve muhtemelen düzeltmenize yardımcı olabilir.
Her birini açıklamaya ve her cihazın nasıl ve neden önemli olduğunu göstermeye çalışacağız.
Modem
Modem, sizin web yoluna giriş şeridinizdir. Eskiden, telefon alıcısına takmanız veya bir telefon kablosu ile bağlamanız gereken hantal harici cihazlardı. Internet 1990’ların başında temel bir ev sistemi haline gelirken, modemler masaüstü bilgisayarlar için eklenti kartları ve dizüstü bilgisayarlar için USB adaptörleri haline geldiler. 56Kbps’den daha hızlı olan kablo tabanlı geniş bant, yüzyılın başında harici modemi görünüşte yeniden piyasaya sundu, buralardan geçerek buralara geldik.
Geniş bant sağlayıcıları abonelik sistemlerinin bir parçası olarak modemleri kiraladılar, böylece abonelik temelli servislere erişebiliyoruz. Ancak aylık maliyeti düşürmek için uyumlu modemleri ayrıca herhangi bir mağazadan satın alabiliyorsunuz. Her iki durumda da internete erişiyorsunuz.
Nasıl çalışır?
Bir modem, evinize kurulan kablolu sistem veya telefon hattı için fiziksel bir konektör içerir. Bazı modellerde yalnızca bir adet Ethernet portu bulunurken bazılarında bu dört adettir.
Modemlerin önlerinde ışıklar/LED”ler bulunur, böylece bir bakışta neler olduğunu görebilirsiniz. Bir ışık, ünitenin elektrik aldığını, bir diğeri, Internet servis sağlayıcınızdan gelen verileri aldığını ve bir diğeri ise, modemin başarıyla veri gönderdiğini gösterir. Burası bir sorun giderme senaryosunda başlangıç yeridir: Gönderme ve/veya alma ışıkları yanıp sönüyorsa, Internet servis sağlayıcınızın büyük bir olasılıkla sorunu vardır veya bağlantıda bir şey oluyordur.
Devam etmeden önce, modemlerin sadece bir koaksiyel kablo bağlantısı için olmadığını unutmayın. Geniş banta bir Dijital Abone Hattı (DSL) aracılığıyla erişilebilir. Bu internet girişine telefon hatları üzerinden erişilir; bu nedenle bağlantı jack”ı, fiziksel, sabit telefonlarda gördüklerinizden farklı değildir. DSL, tipik olarak kablo temelli geniş banttan yavaştır ve kırsal alanlarda kullanışlıdır, buralarda kablolu TV ve internet servislerini destekleyen herhangi bir altyapı bulunmamakta, sadece telefon hatları vardır.
Router
Router”ın DSL veya kablolu genişbant için tasarlanmış olmasına bakılmaksızın, uygun bir bağlantı noktası veya adaptöre sahip kablolu cihazlar için dört Ethernet portu kullanılır. Bu cihazlara masaüstleri, dizüstü bilgisayarlar, HDTV’ler, oyun konsolları, yazıcılar ve daha pek çok şey dahildir. Genişbant bağlantılarınızdan en iyi şekilde yararlanmak istiyorsanız, özellikle de portlar saniyede bir gigabite kadar (gigabit Ethernet) hızları destekliyorsa, donanımınız için bu bağlantı noktalarını kullanmak en iyi seçenektir.
Ancak herkes, evinin dört bir yanına Ethernet kabloları döşemek istemez, işte router”ın devreye girdiği yer burasıdır. Modemdeki bir Ethernet portuna bağlanırlar ve ağ/internet trafiğini tek başlarına bağlı cihazlara “yönlendirirler”. Router”larda tipik olarak, fiziksel olarak bağlanmak için kullandıkları renkle kodlanmış özel bir Ethernet bağlantı noktası (WAN veya Geniş Alan Ağı) ve kablolu aygıtlar için dört ek Ethernet portu bulunur (LAN veya Yerel Alan Ağı).
Böylece, router bir bağlantıyla modemden ağ trafiğini gönderir ve alır ve tüm verileri dört Ethernet portu ve hava yoluyla 2.4GHz ve 5GHz bantları vasıtasıyla yönlendirir. Söylenen rakamlara rağmen, kablolu kablosuzdan daha hızlıdır ve aboneliğinizin her kuruşunu değerlendirmek istiyorsanız Ethernet kullanmanızı öneririz. Ancak açıkçası bunu akıllı telefonlarla yapamazsınız ve her bir duvar boyunca döşenen Ethernet kabloları tam anlamıyla çok çirkindirler.
Elbette, Ethernet tabanlı ağınızda kablolu bilgisayardan kablolu bilgisayara saniyede bir gigabit’e kadar dosya aktarabilirsiniz ve kullandığınız router”a bağlı olarak akıllı telefonlar arasında harika kablosuz aktarımlar yapabilirsiniz.
Nasıl çalışır?
Bütün bunlar kafa karıştırıcıysa, sadece yüksek hızlı bir tren hayal edin. Modem aracılığıyla evinize girer, tren istasyonuna (router) tam hızda gidilir ve bir hedefe yönlendirilir. Hedef kablolu bir bağlantıysa, o zaman tam hız ilerler. Hedef kablosuz ise, hız, bir kerede (bir, iki, üç veya dört) kaç parça/akım kullandığına, aşabileceği tıkanıklık miktarına ve hedef ile trafik istasyonu arasındaki mesafeye bağlıdır. Tren, istasyondan uzaklaştıkça hızını kaybeder.
“Kadar” terimi, donanımın bu maksimum hızları fiziksel olarak destekleyebildiği anlamına gelir, ancak yine de onları göremezsiniz. Yerel veri treninizi yavaşlatan “tıkanıklığın” bir kısmı aynı hava alanını komşunuzun ağının da kullanmasından kaynaklanır. Evinizin içindeki ve dışındaki cihazlardan da etkiler. Amplifikatörlü, çoklu, harici antenlere sahip bir router”a sahip olmak bu istenmeyen gürültüyü azaltmaya yardımcı olacaktır.
Tipik olarak, router”lar en az paraziti olan 2.4GHz ve 5GHz bantlarını ideal kanal olarak seçecektir. 2.4GHz bandı 14 kanala ayrılırken, 5GHz bandı 20’den fazla kanala ayrılmıştır. Ancak, bağlantı sorunları yaşıyorsanız, router”ın web tabanlı arayüzündeki kanalları elle değiştirmeniz bazen yardımcı olabilir.
Router/modem karması
Ne yazık ki, bu özel cihazın belirli bir adı yok. Bazıları bunları basitçe modem olarak nitelendirirken bazıları “ağ geçidi” olarak adlandırıyor. Hatta modem/router karması olarak adlandırılan listeler bile var. Ne olursa olsun bunlar, tipik olarak modeminize benzeyen hepsi bir arada cihazlar, ancak içine bir yönlendirici sıkıştırılmış. Bu birim, ağınızı ne kadar iyi yönetmek istediğinize bağlı olarak yararlı olabilir veya sorun olabilirler.
Tipik bağımsız bir modemde, güvenlik duvarı ayarlarını, belirli bir trafik için açık portları ayarlayabilir, adresleri atayabilirsiniz. Ek router esas olarak, ebeveyn denetimleri, aygıt yönetimi, kullanım istatistikleri ve daha fazlasıyla birlikte daha iyi koruma sağlamak için ikincil bir güvenlik duvarı sağlar.
Karma cihazların önünde ayrıca birkaç ilave LED bulunur. Birisi 2.4GH kablosuz bandın aktif olduğunu, bir diğeri ise 5GHz bandına ayrıldığını bildirir.
Mesh
Durun dahası da var. Aklınızı karıştırmak için yeni bir şey daha geldi. Yapısı router”lara benziyor, fakat biraz farklılık var. Daha özel olarak, router, bir radyo kulesi gibi bir internet bağlantısını yayınlayan tek bir ünitedir. Bu yayınlar ne kadar uzağa giderse, sinyal o kadar zayıf olur, sonuçta daha yavaş bir hız elde edilir. Hareket eden bir arabada aynı etkiyi elde edersiniz: Şehirden uzaklaştıkça, en sevdiğiniz müzik istasyonunu dinlemek daha zor olur.
Dahası 2.4GHz bant, nesnelere ve duvarlara nüfuz etmesi açısından harikadır, ancak çoğunlukla tıkanıklık nedeniyle 5GHz’lik bağlantıdan daha yavaştır. Bu arada, 5GHz daha hızlıdır ve daha az sıkışır, ancak nesnelere ve duvarlara nüfuz etmede güçlük çeker.
Bu sorunu çözmenin bir yolu, ikinci bir kablosuz genişletici cihaz satın almaktır. Router tarafından üretilen sinyali alır ve onun kapsamı dışındaki alanlarda yineler. Bu, ölü noktalarda yardımcı olur, ancak dezavantajı, yönlendiriciler ve genişletici arasında kablolu bir Ethernet bağlantısı olmadığı sürece, router”ın zaten bozulmuş sinyalini almasıdır. Bu genişleticiler, duvar tabanlı birimlerden router”lar gibi büyük birimlere kadar geniş bir yelpazeye yayılan çeşitli boyut ve güçlerde satılıyorlar.
Tüm bu sıkıntıları hafifletmek için mesh tabanlı ağlar geldi. Kitler genellikle iki veya üç eş birim olarak satılmakta, bu nedenle kurulum bir router ve isteğe bağlı bir genişleticiden oluşmamaktadır. Bunun yerine, birisi fiziksel olarak modem çıkışına bağlanarak router rolünü oynar ve ardından tüm trafiği kablosuz olarak bağlı düğümlere yönlendirir. Dolayısıyla, bir internet”i yayınlayan tek bir ünite yerine, mesh tabanlı bir kapsama alanı oluşturan çoklu ünitelerimiz olur.
Bu kitler için harika olan şey tek bir bağlantınız olmasıdır: kit, cihazınızın 2.4GHz veya 5GHz kullanmasının gerekip gerekmediğini belirler. Evinizde dolaşırken kablosuz cihazlarınızın bir düğümden diğerine geçmesini söylemezsiniz. Dezavantajı, genellikle bu mesh ağ kitlerinin ucuz olmamasıdır, yatırım uzun vadeli olabilir, bu nedenle, bir kit için fazla para ödemeye istekli olmayabilirsiniz.
Nasıl çalışır?
Bunun nasıl çalıştığını anlamak için treni tekrar hayal edelim. Modemi bıraktıktan sonra, bir tren istasyonu görevi gören birime gider. Hedef kabloluysa, tren tam hızda ilerlemektedir. Hedef kablosuz ise, tren istasyondan ayrılır ve en yakın kavşağa (düğüm) gider. Oradan, varış noktasına ulaşır ya da son noktaya ulaşmak için kavşaktan kavşağa gezinir.
Yine genel hız, her bir düğümün kaç fiziksel antene sahip olduğu ve kaç tane parçayı/akışı desteklediğine bağlı olacaktır. Ayrıca, hedefin donanım özelliklerine bağlı olacaktır: kaç antene sahip olduğu ve kaç parçayı desteklediği gibi.
Bu düğüm tabanlı rota ile arasındaki fark, trenin seyahat mesafesi nedeniyle hızını kaybetmemesidir: her düğümde yakıt alır. Artı, bu düğümler trenin yatay olarak ya da ikinci kattaki bir ofiste hareket edip etmediğine bağlı olarak, mümkün olan en iyi yol için engellerden kaçınacak şekilde yönlendirirler. Mobilya, duvar ve zeminden tamamen kaçınmanın hiçbir yolu yoktur, ancak teknoloji ideal yolu bulacak kadar akıllıdır ve hatta evde büyük değişiklikler yapıp bir düğüm yer değiştirirse rotayı yeniden bulacaktır.
Mesh ağ kitlerinin bir diğer dezavantajı ise, genellikle tek başına router”larda sunulan özelleştirme derinliğini sunmamasıdır. Genellikle evde bir mobil cihaz ve Bluetooth kullanarak kurulurlar ve İnternet bağlantısını test edebilen, ebeveyn kontrollerini ayarlayabilen ve cihazlara profilleri atayabilen mobil uygulamalar tarafından kontrol edilirler. Bu kitler, iyi kapsama alanı sağlayan, bakım gerektirmeyen, kolay bir tak-çalıştır sistemi isteyen müşteriler için tasarlanmıştır. Bu sistem, mükemmel bir kapsama alanı sağlar ve süreç içinde iyi görünür. Mesh tabanlı ağ pazarı büyüdükçe bu durum değişebilir, ancak bugün mevcut kitler, özelleştirilebilirlik yerine basitliğe ağırlık veriyor gibiler.