ESPOR, şüphesiz son yılların en trend konularından biri. Geniş bir yaş aralığı için rekabetin yeni ve ‘olabildiğine dijital’ boyutları arasında. Peki nasıl esporcu olunur, ne yapılmalı, neleri bilmek lazım? İşte yanıtlar…
Espor Nedir?
Elektronik spor kelime öbeğinin kısaltması olan espor, tüm dünyada ilgi gören, online video oyunları ile sporun rekabetini ve takımlar arası mücadelesini bir araya getiren yeni nesil bir spor dalı. Spor ile teknolojiyi buluşturan bu yeni nesil kavram dünyanın dört bir yanındaki insanların internet ortamında veya sık sık görmeye başladığımız organizasyonlarda bir araya getirerek oyun oynamaları sağlar.
Oyunlar, genellikle profesyonel oyuncular arasında ‘profesyonel organizasyonlar’ şeklinde düzenlendiğinde bu ismi alır. Espor, okçuluktaki gibi reaksiyon zamanı, beysboldaki gibi refleks hareketleri veya satrançtaki gibi düşünmeyi gerektiren bir olgudur.
Espor oyuncunun nervous system (sinir sistemi), cardiovaskuler system (dolaşım sistemi), respiratory system (solunum sistemi), musculoskeletal system (kas-iskelet sistemi) gibi birçok sistemini aktive eden ve hızlandıran bir aktivitedir. Bu yüzden espor oyuncuların ortalama başlama yaşı 16-17. Ayrıca, ortalama olarak oyuncular 24 yaşında mezun olurlar. Başlangıç için daha küçük yaşlar tavsiye edilmez.
Espor, Modern Sporun Bir Dalı Mıdır?
Bazı bilim insanları esporun spor olduğunu savunurken, bazıları da farklı bir tür olduğunu öne sürer. Çünkü espor alışılagelmiş geleneksel sporlardan farklıdır. Geleneksel spor dalları (futbol, basketbol, tenis vb.) çok fazla fiziksel aktivite gerektirerek musculoskeletal sistemimizi daha fazla kullanmamızı ister. Esporda ise oyuncular bu kadar fazla fiziksel aktiviteye ihtiyaç duymazlar. Çoğunlukla el-göz koordinasyonu yeterli olur. Bu yönüyle espor alışılagelmiş geleneksel spor anlayışını yıkmaktadır.
Bu akıllara bir soru getiriyor. Satranç oynanış biçimi ve fiziksel aktivite konusunda espora çok benziyor. Satrancın olimpik bir spor olarak kabul edilmesi ve alışılagelmiş sporlardan farklı olması esporun da spor olarak kabul görmesi konusunda bize yol açıyor.
Esporun bazı alanlarında fiziksellik özelliğini düşük seviyede karşılaması ile birlikte bazı alanlarında ise tüm maddeleri karşıladığı görülmüştür. Espor oyuncuları yeteneklerini ve becerilerini geliştirmek için haftanın 4-5 günü günde 8-10 saat antrenman yaptıkları da göz önüne alınırsa modern ve globalleşen dünyada bizce espor bir spor dalı olarak sayılabilir.
Herhangi bir spor karşılaşmasındaki gibi espor mücadelesinde de profesyonel oyunculardan oluşan takımlar karşı karşıya gelir. Oyuncular gerçek bir sporcu gibi mücadelelere hazırlandığı ve yetenekli kişilerden seçildiği için seyir zevki yüksek ve rekabetin üst düzeyde olduğu oyunlar oynanır.
Oldukça yoğun ilgi gören espor karşılaşmalarında oyuncular reflekslerini iyi kullanmak ve formda olmak için fiziksel bir çabanın yanı sıra zihinsel bir çaba da göstermektedirler. Yetenek, fiziksel ve zihinsel gücün bir araya gelmesiyle her mücadele üst düzey bir rekabete sahne olur.
Günümüzde on binlerce kişilik salonları dolduran kalabalıklar önünde oynanan espor mücadelelerinde; oyuncuların üst düzey yetenekleri ve oynanan oyunun tüm ayrıntıları sahnelenmektedir.
İdeal PC stratejisi
Son yıllarda ülkemizde ve tüm dünyada büyük ilgi göre espor başta gençler olmak üzere her yaştan oyun ve teknoloji severlerin ilgisini çekmeyi başarıyor. Esporcu olmak için sisteme sahip olmak ve antrenman gerekiyor. 16-17 yaşlarında bu yönde ilerlemeye karar verilerek birkaç sene sonra profesyonel bir esporcu olmak mümkün. Peki espor oyuncuları için ideal PC sistemi hangi özelliklere sahip olmalı?
Ekran kartı
Günümüzde oyuncu bilgisayarların olmazsa olmazı kaliteli bir ekran kartıdır. Oyunların grafiklerinin üst düzeye çıkmasıyla birlikte oyun bilgisayarlarının öncelikli olarak yüksek segmentte bir ekran kartına sahip olmaları gerekmektedir. Bunun için tüm dünyada espor takımları ve oyuncuları tarafından AMD ve NVIDIA markalı üst düzey performanslı ekran kartı modelleri tercih edilmektedir.
İşlemci
Oyuncu bilgisayarlarının kalbi sayılan işlemci ve RAM grafik dışındaki bilgisayarın tüm performansını üstlenen birimlerdir. Üst düzey bir performans almak isteyenler ekran kartı ile uyumlu olarak üst düzey işlemci tercih etmesi gerekmektedir. Bu nedenle tüm dünyada tercih edilen işlemci markaları başında Intel ve AMD gelmektedir.
RAM
Ekran kartı veya işlemciye göre daha sonra yükseltme yapılabilme avantajına sahip. Buna rağmen başlangıç aşamasında yüksek RAM tercihi yapmak önemlidir. Örnek vermek gerekirse 8 GB RAM’in 16 GB RAM’e çıkarılabilmesine rağmen başlangıç aşamasında 16 GB veya 32 GB’li bir bilgisayar tercih edilmesi oyunlardan yüksek performans alınmasını sağlar.
Ses donanımı
Son yıllarda oyunların grafik gücünün artmasıyla birlikte ses performansı da artmaktadır. Oyunlardaki sesler oyunun gidişatı için hassas bir dengeye sahip. Bunun için ses performansının yüksek olması gerekmektedir. Örneğin bir oyunda rakibinin adım atarken çıkardığı seslerin duyulması kritik bir öneme sahiptir. Bu sebeple Dolby ses kalitesi, DTS surround gibi ek ses özelliklerine sahip hoparlörler tercih edilmektedir.
Ekran
Klavye ve Mouse
Oyuncuların kendilerini rahat hissettikleri bir klavye tercih etmeleri önem taşıyan konuların başında gelmektedir. Oyunların tüm kontrolünün klavye ve mouse ile kontrol edilmesi nedeniyle programlanabilir tuş takımı, renkli RGB arka aydınlatması gibi özellikli klavyeler profesyonel oyuncular tarafından tercih edilir.
Bağlantı
Oyuncu bilgisayarların başka bir vazgeçilmesi ise HDMI bağlantı, USB bağlantısı, Mini DisplayPort ve Ethernet portu bileşenleridir.
Soğutma
Oyuncu bilgisayarlarının üst düzey performans üretmesinin sonucu olarak en önemli konulardan birisi de soğutmadır. Sistem yoğun bir şekilde çalıştığı için gelişmiş fan ve sıvı soğutma gibi yöntemlerle bilgisayarın performansının devamlılığı sağlanır.
Esporcunun ekipman listesi:
BBL Esports Takımının Tercihi MSI Oculux NXG253R
Gecikmesiz, son derece akıcı bir oyun deneyimi rekabet arenasında esporcuların aradığı en önemli özelliktir. Bilgisayarınızın donanımı ne kadar güçlü olursa olsun, monitörünüz yeteri kadar hızlı değilse size aktarılan görüntüde kayıplar yaşanacaktır. MSI Oculux NXG253R monitörü en üst seviye esporcuların tüm ihtiyaçlarını karşılamak için tasarlanmıştır. HDR destekli, G-Sync destekli, 360hz Rapid IPS paneline sahip. Bu sayede VALORANT, Fortnite, CS: GO, Rainbow Six Siege, Overwatch gibi günümüzün en popüler rekabetçi oyunlarında ultra yüksek FPS deneyimi sağlar. Monitörün ayağı, yükseklik ayarlı, sağa sola çevirebiliyor. Ayrıca, öne ver arkaya eğme ve hatta dikey olarak kullanım imkanı sağlıyor. RGB özelliğine sahip şık kasası ile dikkatleri üzerine çekmeye hazır. Bu monitörü MSI Clutch GM41 Lightweight mouse ile birlikte kullandığınızda NVIDIA Reflex desteğini aktif ediyor. Böylece, PC donanımındaki milisaniyelik gecikmelerin önüne geçerek avantaj sağlamanız mümkün.
Acer Nitro 5 ile oyunseverler en zorlu mücadeleye hazır
Nitro 5, sahip olduğu çift fan sistemi, Acer CoolBoost™ teknolojisine sahip. Stratejik yerleştirilen dört hava çıkışı sayesinde hep serin kalıyor. Fan hızını gözlemleyen CoolBoost™ teknolojisi daha fazla gücün gerektiği durumlarda oyunculara performans sağlıyor. Bunun için fan hızını otomatik değiştiriyor. Isı yönetimini gerçek zamanlı olarak bizzat gözlemlemek ve yönetmek isteyen kullanıcılar ise NitroSense™ ile fan hızını ayarlayabiliyor.
AOC GAMING 24G2ZU
Monitörleri ve oyuncu aksesuarlarıyla sağladığı performansla oyun severleri büyülüyor. AGON by AOC, espor oyuncuları ve onlar gibi olmak isteyen rekabetçi oyuncular için AOC GAMING 24G2ZU modelini geliştirdi. Full HD çözünürlüğündeki bu 24 inçlik monitör, en ufak detayları bile anında farketmenizi sağlıyor. Bunun için 240 Hz tazeleme hızına ve sadece 0.5 ms MPRT tepkime süresine sahip.
Üstelik rekabetçi oyunlarda aranan bu yüksek performansı renk doğruluğuyla bilinen IPS paneliyle beraber sağlıyor. AMD FreeSync Premium desteği ve Nvidia G-SYNC uyumluluğuna sahip. Bu sayede, kırılma ve yırtılma gibi bozulmalar olmuyor.
Logitech G ve Sangal Esports’tan oyun dünyasında fark yaratacak iş birliği
Oyuncuların istek ve ihtiyaçları doğrultusunda ürettiği ekipmanlarla sektöre damga vuruyor. Logitech G, espor ekosisteminin Türkiye’de yaygınlaşması için var gücüyle çalışıyor. Sangal Esports, espor turnuvalarında Türkiye’yi uluslararası düzeyde temsil ediyor. Sangal Esports takımı sponsorluk kapsamında Logitech G’nin yeni nesil teknolojilerle geliştiriyor. Pro X Superlight Mouse, G Pro Mekanik Oyuncu Klavyesi, G Pro Wireless Kulaklık ve G840 Mousepad’i ile müsabakalara katılacak.
Türkiye’de esporu sevdiren takımlar:
1- Beşiktaş Esports
Futbol ve basketbol kulüpleri ile tanıdığımız Beşiktaş’ın 2015’te faaliyetlerine başlayan espor şubesi. Aynı zamanda profesyonel bir spor kulübü tarafından kurulan ilk espor takımı. Espor’un gelişimine önemli katkıları bulunan takım, taraftar sayısıyla da dikkat çekiyor.
2- 1907 Fenerbahçe Espor
Fenerbahçe Spor Kulübü’nün başkanı olan Ali Koç’un öncülüğünde 2016’da kuruldu. Türkiye’nin en başarılı epor kulüplerinden biri olan 1907 Fenerbahçe Espor’un çok sayıda şampiyonluğu bulunuyor.
3- Papara SuperMassive
4- Galakticos
Birçok kupa kazanmış olan Galakticos, diğer öncü espor takımları gibi 2016’da kuruldu. LoL, FIFA, Wolfteam gibi oyunların yanı sıra Fortnite ve PUBG takımları da mevcut. Takım aynı zamanda ilginç destekçileriyle ünlü. NASA astronotlarından destek tweet’leri aldı ve uzayla özdeşleşmiş marka kimliğiyle ilgi çekmeye devam ediyor.
6- Dark Passage eSports Club
Türkiye’nin belki en ünlü espor takımlarından biri olan Dark Passage eSports Club’ün kuruluşu 2003 yılına uzanıyor. Şampiyonluk Ligi’nin iddialı takımı CS:GO, FIFA ve Hearthstone takımlarıyla öne çıkıyor. Kadın LoL takımı da bulunan Dark Passage, yabancı transfer yapan ilk takım.
Dünyanın En İyi Espor Oyuncuları:
Espor bambaşka bir boyut. Çılgın ve renkli bir endüstri. Kitleleri peşinden sürükleyen apayrı bir ekosistem. Milyonlarca dolarlık ödüller de cabası. Bu trend ile birlikte genç profesyonel oyuncuları çarpıcı bir rekabet sahası beklerken ödüller de dudak uçuklatıyor. Zira milyonlarca dolar kazanan anımsanmayacak sayıda oyuncu da mevcut. Peki en çok kazanan espor oyuncuları kimler? En ünlü ve en iyiler hangileri?
10 sene öncesinde sadece eğlence amaçlı bir deneyim olan oyun, espor ile birlikte boyut değiştirdi. Hızlı internet bağlantısı, oyun severlerin dijital oyunca birbirlerine meydan okuyor. Bununla birlikte ‘süper-reflekslere’ sahip oyuncular da günyüzüne çıktı.
Buna göre KuroKy lakaplı Alman-İranlı Dota 2 oyuncusu Kuro Takhsomi’nin en iyi espor oyuncusu görüşü yaygın. En çok kazanan oyuncular arasında da başı çeken Takhsomi ile birlikte Kyle Giersdorf’un zirvede yer alıyor. Giersdorf, genç yaşıyla trendin de öncülerinden. Ayrıca, ABD’li profesyonel espor oyuncusu Fortnite dendiğinde rakipsiz.
Diğer öne çıkan espor oyuncuları arasında N0tail takma adıyla tanınan Norveçli Johan Sundstein geliyor. Bu arada 26 yaşındaki Dota 2 oyuncusunun geçtiğimiz yıla kadar ki kazancı 5 milyon doların üzerindeydi.
Miracle lakaplı Ürdünlü Amer Al-Barkawi, bir diğer süper-star!
Yakınımızdan bir isimden de söz etmemek olmaz. Bulgar oyuncu, MinD_ContRoL takma adlı Ivan Ivanov.
Türk esporcular arasında ise;
Koray “Naru” Bıçak
Anıl “HolyPhoenıx” Işık
İsmailcan “XANTARES” Dörtkardeş öne çıkanlar arasında.
Koray ve Anıl LoL oynuyor. Keriyerini Almanya’da devam ettiren İsmail ise Conter Strike.
Bu arada en çok kazanan Türk espor oyuncularının gelirleri yaklaşık 100 bin doları buluyor.
Espor deyince geçtiğimiz yıl emekli olduğunu açıklayan Fatih “gob b” Dayik’i de anmamak olmaz. En çok kazanan esporculardan biri. Halihazırda bir takımda yönetici olarak görev alıyor.
Espor Tutkunlarına Yönelik YouTube Kanalları:
1- LoL Esports
League Of Legends’ın en profesyonel hâlini görmek ve rekabetçiliği üst seviyede tatmak için Lolesports kanalına bir göz atmak isteyebilirsiniz. yayınladığını görüyoruz.
2- Rainbow Six Esports
Fransa merkezli Rainbow Six espor ekibinin resmi YouTube kanalında, katıldıkları müsabakalara ilişkin videoları bulabilirsiniz. 2016’da kurulan kanala haftada 12 yeni içerik yükleniyor.
3- theScore Esports
2015’de kurulan bu kanalda oyunlara ilişkin en yeni haberler, takımlara ilişkin bilgiler ve son durum bilgileri bulunur. Gerçek zamanlı paylaşımlar yapan kanal, haftada 2 video paylaşımı yapıyor.
Esporda fizyoterapi ve rehabilitasyon
Espor ile ilgilenen sporcular için fizyoterapi ve rehabilitasyon kaçınılmaz bir öneme sahiptir. Bu kadar yoğun/aktif ve stres altında çalışan vücut bazen oyuncunun kariyerini tehlikeye atabilecek seviyede hırpalanabiliyor.
Esporcuların günde 10 saate varan antrenmanlarından dolayı fiziksel inaktiviteleri hat safhadadır. Akabinde sürekli bilek ve dirsek hareketliliklerinden dolayı aşağıdaki el-el bileği rahatsızlıklarına rastlanabilir.