Kripto para dünyasının değişken yüzü 2021 yılı içerisinde çarpıcı şekillerde kendini gösterdi… Sıra dışı bir hızla 2020 yılının sonunda tırmanışa geçen Bitcoin ve diğer birçok kripto para, özellikle Ocak-Şubat ve Mart döngüsünde sıra dışı ivmeler kaydetti. Kimi kripto paralarda birkaç saat değil, dakika içerisinde yüzde 20-30’luk yükselişler, genel itibarıyla Bitcoin ve Ethereum gibi öncülerde olmamakla birlikte Dogecoin, Riple, Holo, Bittorent, Chiliz gibi kripto paralarda irili ufaklı sayısız yatırımcının çarpıcı gelirler elde ettiğine tanıklık edildi.
Kripto para dünyası böyledir… Belli dönemlerde ‘altın’ aylar yaşanır ve yatırımcılar, eğer çok acemi değillerse genelde kazanır. Burada yükselişteki bir kripto paranın satış ya da bekletilmeye devam edilme kararları, kazanımların altın faktörü. Zira çok ciddi yükseliş gösteren paralar, aniden düşebilir ve bu da zamanlaması (ve genellikle şansı) pek iyi olmayan yatırımcıları üzer.
İlginizi Çekebilir: Bitcoin’de ‘Cepten’ Yüksek Kazanç İpuçları
Mart ayı ve Nisan derken Bitcoin’de aşağı yönde bir hareketlenme baş göstermeye başladı. Burada Elon Musk’ın Bitcoin ile Tesla otomobillerinin alımına izin verip daha sonra bunu sonlandırmasının etkili olduğu görüşü olmakla birlikte tek faktörün bu olmadığı biliniyor. Zira Bitcoin’de kaydedilen ‘aşırı’ yükselişin devamında bir gerileme beklentisi hakimdi. Öte yandan kimi piyasa spekülatörleri ve ‘Twitter’ gibi mecralarda ünlü olmaya çalışan kimi yatırımcılar Bitcoin’in yükselmeye devam edeceğini öne sürmeye devam ettiler. Bir süre sonra bu türdeki sesler, ‘gerçeklerin beraberinde’ kısılırken Bitcoin’in şaşırtıcı düzeydeki gerilemesi de tüm dünyayı şoke etti.
Sadece 1-2 ayda neredeyse yüzde 50 değer kaybı yaşayan ve yaşatan Bitcoin’in yılın ilk aylarında 60 bin doları da geçen değeri 35-40 bin dolar aralığına kadar geriledi. Bu sofistike durum, yeni başlayanlar açısından bir ilk olabilir, ancak deneyimli yatırımcılar bu tip değer azalmalarına aşina.
Flashback
2017’nin son aylarında 1 Bitcoin’in sadece bir ayda 3000, 7000, 10.000, 15.000 ve 16 bin doların üzerine çıkışını hatırlayanlar olacaktır. Sıçrama tam anlamıyla sükse dolu olmuş, tüm dünyada Bitcoin’e yönelik ilgide rekor artış yaşanmıştı. Trend, özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde çığ gibi büyüdü. Zengin yatırımcılardan tutun da kıt kanaat geçimlerini sürdüren kimselere kadar herkes Bitcoin alıyor, değerlenmesini bekliyordu.
2018 ve 2019 yılları ise beklenildiği gibi geçmedi. 2018’de nispeten durağan seyir izleyen Bitcoin, 2019’a yaklaşılırken hayalleri alt üst edecekti. 18 bin doları gören bu kripto yıldız, 2019’un başlarında 3 bin doların bile altına düşüyordu. Düşüş sert olmamıştı, bu nedenle Bitcoin dünyasında ‘tepkiler’ pek fazla değildi. Ayrıca çıkan altcoinler ve kripto para borsalarının sayısında kaydedilen artışla birlikte ilgi de ılımlı bir şekilde büyümeyi sürdürdü.
2020, nispeten iyimser bir havada başladı, ancak asıl sıçrama yılın sonlarına doğru gelecekti. Tıpkı 2017’nin Kasım ayında olduğu gibi 2020 yılının son kısmında olağanüstü bir yükseliş gerçekleşti. Bu kez 2017’den farklı olarak Bitcoin’deki artış uzun sürecekti. Ocak ayı içerisinde de yayılan bu sürecin birçok başka tetikleyicisi de oldu. Örneğin Dogecoin etkisi inanılmazdı.
Dogecoin
2021’in Ocak ayının son günlerinde Dogecoin diye bir kripto para cinsinin akıl almaz sıçrayışı gerçekleşti. Şöyle anlatmaya çalışalım; 1000 TL’lik Dogecoin satın alan bir kripto para yatırımcısı sadece 24 saat sonra bunu 4000 TL olarak geri aldı. Yani yüzde 400’ün üzerinde kazanımlar elde etti.
Bu akıl almaz kazancın arkasında girişimci Elon Musk’ın sahip olduğu Bitcoin’lerin bir kısmıyla Dogecoin alması yatıyordu. Musk’ın kripto paralara ilişkin Twitter paylaşımları, Twitter CEO’su Jack Dorsey gibi isimlerin bu paylaşımlara beğeni ve RT ile tepki vermesi derken sosyal medyada dalga dalga etkileşimler oluştu. Genel itibarıyla 2013’ten beri var olan ama asla bilinmeyen ve hiçbir zaman adından söz ettirmeyen Litecoin tabanlı kripto para cinsi Dogecoin’in bir şekilde trend halini alışı söz konusuydu.
Sürecin Şubat ayına yansımaları da gayet iyi bir havadaydı. Bitcoin artık sıçramalar göstermiyor, ancak birçok altcoin’in devasa kazanç kapılarına dönüşümü gerçekleşiyordu. Bitcoin’deki durgunluk yakın zaman önce sona erdi ve aşağı yöndeki ivmelenme günümüzde de devam ediyor. Peki sonraki süreçte neler olur, Bitcoin yeniden artar mı?
Bitcoin yeniden artar mı?
Bitcoin, dönemsel olarak düşer ve toparlanıp tekrar artar. Bu trendin önüne geçebilecek herhangi bir faktör, henüz yoktur. Zaman zaman Elon Musk gibi isimler, Çin’de çeşitli yaptırımlar yapıyor. Böylece hırpalansa da Bitcoin’e yönelik olumlu bakış öyle kolay kolay yıkılacak gibi değil.
Bitcoin, yeniden toparlanıp kazandırmaya başlar. Ancak bu noktada “şu tarihten itibaren” türünde bir öngörü yanıltıcı ve aşırı olacaktır. Diğer yandan 2021’in son aylarında yeniden bir toparlanma dönemi söz konusu olabilir. İhtimal dahilindeki en yakın tarih olarak bunu gösteren çok sayıda uzman var.
Kazanmaya başladınız diyelim…
Kripto para yatırımlarında kazanç ihtimalinin yanında yüksek bir zarar olasılığı da söz konusu. Bin TL’lik yatırımın, söz konusu kripto paranın değerinin örneğin bir saat içerisinde yüzde 20 düşmesi ile 800 TL’ye gerilemesi de gayet mümkün. Bu tip dalgalanmalarda atılan adımlar, yani alınan aksiyonlar, her ölçekteki kripto para yatırımının nihai gidişatına işaret ediyor.
800 TL’ye düşen bir yatırımı ele alalım; daha fazla düşebilir ama yeniden yükseledebilir; ne yapacaksınız? İşte burada alacağınız karar bin TL’nin sadece bir günde 500 TL’ye düşmesine neden olabilir. Aynı zamanda, ani bir yükseliş durumunda 2000 TL’ye ulaşmasını da sağlayabilir.
Kripto parada değerlendirilen miktarın, hızlıca yükselerek katlanması herkesin hayali. Ancak bu, her durumda ve herkes için söz konusu değil. Herkesin kazanacağı geniş bir alan olmadığının bilincinde olmak önem taşıyor.
Doğru anda doğru kararlar, doğru analiz, bilginin değere dönüştürülmesi, doğru kişilerin takip edilmesi, izlenmesi, ilgili haberlerin bolca okunması, boş sözlere itibar edilmemesi (Elon Musk‘ın Dogecoin ile ilgili tweet’leri milyonlarca yatırımcıyı saatler içerisinde çok ciddi zarara uğratabiliyor örneğin) gelişmelerin izlenmesi gibi birçok gerekliliğe ek olarak özellikle yeni başlayanlar için ciddi anlamda ‘şanslı olunması’ da gerekiyor.
Dikkat ve Zamanlama
Konunun genel tablosu gelir elde etme kanalının birçok değişkene göre şekil alıyor olması gibi bir gerçeği öne seriyor. Bu gerçek, büyük umutlarla atılan her adımda olduğu gibi stres ve olası hayal kırıklıklarını da beraberinde getirebiliyor.
Kripto yatırımlarında zarar, öngörülür bir faktör değil. Kazanımlar olabilir, fakat şu da bir gerçek ki insanın doğası hep daha fazlasına yöneliyor. Bu yüzden, zarar da kaydedilebiliyor. İşte bu nedenle kripto para yatırımınızı düşük tutarak başlatmanızda yarar var.
Burada düşükten kastımız ciddi anlamda düşük miktarlar…
Örneğin toplamda 500 bin TL’lik hiç de azımsanmayacak bir portföyünüz var diyelim, 1000 TL ile başlayın. Deneyin, anlamaya ve öğrenmeye çalışın. Aksi taktirde zarar ettikçe stresiniz katlanarak artacak…
Kripto para yatırımı dikkat ve zamanlama ile yakın ilişkide. Temkinli olmak kazanımların altın kuralı. Eğer 1000 TL’nizle hızlı bir 200 TL kazandıysanız özgüveniniz artar. “Artık 1200 TL’lik bir havuza sahibim ve 200 TL kaybetsem bile zararda olmayacağım” diye düşünebilirsiniz.
Kaybetmenin psikolojisi başka türlü çalışır
Eğer 1200 TL’niz 1000 TL’ye düşerse yukarıda bahsettiğimiz ayrım noktaları ile savaşınız başlar. Devam etmeli miyim, çıkmalı mıyım soruları içerisinde karar vermeniz gerekir. İşte tüm bu stres aktörleri ile mücadelenin yolu kazandıkça kazanmaya odaklanmamak. 1200 TL’niz mi var, artık 500 TL ile gelirinizi artırmaya bakın. 500 TL’de 200 TL kayba uğrama ihtimaliniz daha düşük olacaktır. Bu yüzden toplam geliriniz de bir anda azalmaz. Böylece, bu da sizi daha motive kılar.
Unutmayın kripto para dünyası 10 yılı aşkın süredir var. Ayrıca, daha uzun yıllar gündemde yer almaya devam edecek. Bu unsurların yarattığı stresle başa çıkmak ise tamamen sizin elinizde.
Hızlı hareket etmek önemli
Bitcoin’de kazanmanın yolu ‘kısa vadede’ düşünmek ve hızlı hareket. Ayrıca çok arttığı dönemler büyük risk demek. Çünkü ani düşüşler yaşanabiliyor. Bu nedenle ‘Bitcoin inanılmaz sıçrarsa şunu bilin ki artık satış zamanıdır. Çünkü büyük olasılıkla düşme zamanı yakındır.
Kripto paralar ‘yine sıçradı’ tuzağına düşmeyin…
Kripto para dünyası dalgalı bir deniz gibidir. Siz hiçbir şeyin farkında olmadan aniden yüzde 50 değer kaybeder, kazanır… Bazen aylarca hareket etmez sizi uyutur ve ansızın tepetaklak olur, sıçrar. Sürprizlerle doludur yani. Bu nedenle Bitcoin veya herhangi bir kripto para birimi satın almayı düşünüyorsanız, son sıçramaları baz almamalısınız. Daha da önemlisi;
- Sınırlı bir paraya sahipseniz kriptoya güvenip yatırım yapmayın, kaybedeceğiniz para sizi üzmesin,
- Beklentileri yüksek tutmayın
- Takipte kalın, çok yükseldiğinde elinizden çıkarmaya hazır olun
Aksi taktirde kripto paralar hayal kırıklığı yaratabilir.
Yorum Yap