Teknoloji detoksu, aşırı teknoloji kullanımının önüne geçmek ve bunu yapmanın yol açabileceği sağlık sorunlarını önlemek amacı ile başvurulan yöntemlerden biridir. Teknoloji çağında olmamız nedeniyle ekran kullanım süremiz hiç olmadığı kadar yüksektir. Bu süre, telefonlar bugünkü konuma gelmeden önce nispeten daha düşüktü çünkü telefonla yapılabilecekler zaten sınırlıydı.
Bugün gelinen noktada ise sadece saniyeler içinde birçok işlemi gerçekleştirmek mümkündür. Örneğin Adobe ürünlerini kullanmadan sadece tarif ederek saniyeler içinde bir logo elde edebilirsiniz. Öte yandan yapay zekadan bir sanat yapmasını isteyebilirsiniz. Bütün bunlar teknolojinin nasıl bir noktaya evrildiğinin etkileyici bir göstergesidir.
Bu açıdan bakıldığında teknoloji son derece faydalı görünüyor. Mevcut ilerlemeler, gelecekteki dünyaya dair insanlara umut kaynağı oluyor. Ne var ki bugünlerde teknolojinin olumlu yanlarından yararlanmak yerine teknolojiye teslim olmak ya da bir diğer deyişle teknolojiyi hayatın merkezine yerleştirmek gibi yanlışlar yapılıyor.
Teknolojinin sağladığı avantajlardan kesinlikle yararlanmak gerekiyor. Bugün herhangi bir konuda araştırma yapmanız gerektiğinde sayısız bilimsel kaynak ile karşılaşıyorsunuz. Bu, teknolojinin size sunduğu en iyi avantajlardan biridir ama bütün gün boyunca Instagram, TikTok gibi sosyal medya uygulamalarında video izleyerek zaman kaybediyorsanız burada en azından sağlığınız açısından bir yanlış var demektir.
Sosyal medyayı bırakmak ya da sosyal medya kullanımını sınırlamak, kısıtlamak; bilgisayar, tablet ve akıllı telefon kullanımını önemli ölçüde azaltmak hemen yapılabilecek bir şey değildir. Bu bir süreçtir ve kimine göre çok kolay işlerken kimine göre de inanılmaz zorlayıcı bir süreç olabilir.
Siz yine de zorluk tarafına odaklanmayın. Sadece şuna cevap verin: Kendinizi buna hazır hissediyor musunuz? Bu soruya cevabınız evet ise dijital dünya ile gerçek dünya arasında nasıl denge kuracağınızı gösteren dijital detoks ile ilgili makaleye geçebiliriz.
Teknoloji Detoksu Nedir?
Teknoloji ya da dijital detoks, ekran başında uzun vakit geçiren kişilerin akıllı telefon, tablet, bilgisayar ya da televizyon gibi cihazların karşısında harcadığı süreyi düşürmesini sağlayan bir detoks türüdür. Sanal dünyada eğer çok fazla vakit geçiriyorsanız, bunun gerçek hayatınızı inanılmaz bir şekilde etkilediğini düşünüyorsanız ara vermenin zamanı gelmiş olabilir.
Sosyal medya platformlarının kullanıcıları daha çok platformda tutmak için harcadığı yoğun çabaların başarıya ulaşması, temeli seneler önce atılan tüketim toplumunun başarılı girişimciler tarafından geliştirilip kâra dönüştürülmesinin sonucu olarak ekrandan uzakta uzun bir süre kalmak artık ne yazık ki pek mümkün değildir.
Teknoloji bağımlılığının yaygınlaşmasının olumsuz yanları kesinlikle iş hayatında da çok net bir şekilde görülüyor. İş hayatının yanı sıra eğitim ve sosyal hayatta da ekran bağımlılığı yüzünden çok büyük zorluklar çekebilirsiniz.
Bu nedenle harekete bir an önce geçmek gerekiyor. Teknoloji kullanımını nasıl sınırlandıracağınızı bilemezseniz birden yöneten konumundan yönetilen konumuna alındığınızı görebilirsiniz. Bu andan itibaren akıllı telefonları, tabletleri, bilgisayarları kullanan siz olmazsınız. Bu araçlar üzerinden kâr elde eden Meta gibi büyük teknoloji şirketlerinin ekran kullanım sürenizin artmasını sağlayarak sizi yönetmeye başlar.
Peki, bunun önüne nasıl geçilir? Endişelenmeyin, bunu önlemek her zaman mümkündür. Ne kadar akıllı telefon, sosyal medya, internet ya da kısaca ekran bağımlısı olduğunuzu düşünürseniz düşünün.
Teknoloji Detoksu Nasıl Yapılır?
- Telefonu siyah beyaza çevirin.
- Yemek yerken telefonu yanınıza almayın.
- Teknolojisiz saatler belirleyin.
- Kaçış odanız olsun.
- Dijital detoks uygulamasını kullanın.
Akıllı telefon kullanmayı bırakmak, internette daha az zaman geçirmek ya da video oyunu oynamayı bırakmak istiyorsanız bu yöntemleri bir kural olarak kabul etmelisiniz. Nasıl yapacağınızı bilmiyorsanız gelin, aşağıda her birini tek tek ele alalım.
Telefonu Siyah Beyaza Çevirme
Sosyal medyayı kullanma nedenlerinin başında renkler gelir. Telefonunu siyah beyaz yapan çoğu kullanıcı, telefonun renklerinden kurtulduğunda cihazını kullanmaya da eskisi gibi istekli olmadığını belirtir.
Bunun sebebi aslında oldukça açıktır. Akıllı telefonlar çekicidir çünkü ekrandakiler canlı görünür. Bunu sağlayan şey renklerdir. Renkler olmadığında hiçbir çekici yanı kalmaz.
Yemek Yerken Telefonu Uzakta Tutma
Yemek masasında tabağınızın yanında telefonunuza yer veriyorsanız onu çoktan ailenizin bir üyesi gibi görmeye başlamışsınızdır ama unutmayın, her ne kadar insanın yapabileceklerinden çok daha fazlasını mekân ve zaman tanımadan yapabilse de o sizin gibi bir canlı değil.
Telefonunuzu masada tuttuğunuz süre boyunca gelen bildirimleri hayal edin. Bir bildirim geldi, iki bildirim geldi… Üçüncü bildirimde kaçınılmaz son gerçekleşiyor: Önemli bir şeyler olduğunu düşünüyorsunuz ve elinizi hemen telefona götürüyorsunuz ama size gelen bildirimde sadece komik bir video olduğunu görüyorsunuz.
Teknolojisiz Saatler Belirleme
Teknoloji detoksu yapmaya başlamanın en iyi yolu, kendinize teknoloji olmadan bir vakit geçirme şartı koymanızdır. Tamam, akıllı telefonlar artık Venom gibi bedenimizin bir parçası olmaya başladı ve bu nedenle bunu başarmak çok kolay olmayabilir ama denemeniz gerekiyor.
Bu yöntem ile ikinci yöntem arasında bir bağlantı kurabiliriz. Örneğin yemek yerken ve yemek yedikten sonraki 1 saat boyunca telefondan uzak kalmayı deneyebilirsiniz.
Kaçış Odası Yapma
Kaçış odasından kasıt, teknolojik cihazlardan kaçmayı sağlayan odadır. Evinizin bir odasını teknolojik cihazlardan arındırabilirsiniz. Bu odaya her girmeniz gerektiğinde yanınızda bir telefon ya da tablet varsa bunu dışarıda bırakabilirsiniz. Ayrıca teknolojiden uzaklaşmak istediğinizde de bu odaya gidebilirsiniz.
Dijital Detoks Uygulaması Kullanma
Play Store ve App Store’da zamanınızı çalabilecek sayısız uygulama var. Bu uygulamalar, size gerçekten büyük bir faydası dokunacak uygulamaları atlamanıza neden olabilir. Örneğin dijital detoks uygulamaları bakıldığında inanılmaz faydalıdır ama çoğu kullanıcı, bu uygulamaların varlığından bile habersizdir.
iOS kullanıyorsanız Cleverest’i App Store‘dan indirebilirsiniz. Bu uygulama daha üretken hâle gelmenizi sağlar. En önemlisi, anı yaşamanıza yardımcı olur. Telefonu bırakmak size zor geliyorsa Cleverest’ten bunu zorla yapmanızı sağlamasını isteyebilirsiniz.
Flipd adında hem Android hem iPhone için kullanılabilen bir odaklanma uygulaması da var. Bu uygulama, tüm faaliyetlerinizi takip etmenize ve gerektiğinde uygulamaları ve oyunları kilitleyerek hedefinize ulaşmanızı sağlar. Diğer kullanıcılarla rekabet etmenizi sağlayan bir özellik de sunuyor. Android kullanıyorsanız Flipd’i Play Store‘dan indirebilirsiniz.
Bu detoksu yapmak başlangıçta inanılmaz zor görünebilir teknoloji detoksunun faydalarını hissetmeye başladığınızda buna kesinlikle değeceğini savunmaya başlayacaksınız.