Çevremiz… Dünya ve ekosistemin geleceği hepimiz için son derece önemli. Küresel ısınmanın gezegenimiz üzerinde yarattığı olumsuz etkilerin yoğun bir şekilde tartışıldığı günümüzde, imalât ve satış yapan şirketlerin çevreye karşı duyarlı adımları dikkat çekiyor. Gerek doğa dostu üretimin gerekliliklerini uyguluyor olmaları, gerekse ürünlerin geri dönüştürülmeye müsait ve atıkların da çevreye zararsız olması artık son derece önem taşıyan konular.
Bu bilinç tüketiciler arasında gittikçe artıyor ve tercih ettikleri markaların dünyanın geleceğine bıraktığı etkiyi güçlü bir şekilde sorguluyorlar. Böyle olunca üreticiler de ürün gamlarını ve üretim süreçlerini güncelliyor, yenileyip daha iyi noktaya getiriyorlar. Bu dosya konumuzda günlük hayatımızda sıkça kullandığımız bir yardımcıdan; dizüstü bilgisayarlardan bahsedeceğiz. Dizüstü bilgisayar dünyasında çevre dostu modelleri, üretim tekniklerini ve bu kapsamdaki ilham verici en son gelişmeleri NewTech okurları için araştırdık.
Green ASUS oluşumu
Asus, çevre dostu dizüstü bilgisayar anlayışına uygun olarak sektörde öncü olabilmek için kendi ismini taşıyan Green ASUS programını başlatmıştı. Green ASUS programı 4 ana bileşeni kapsamaktadır. Bunlar sırasıyla çevre dostu tasarım, çevre dostu üretim, çevre dostu tedarik zinciri ve çevre dostu servis ağı. Green ASUS programıyla sadece üretim aşaması veya bilgisayarın kendisi değil, aynı zamanda yan hizmetlerin de çevre dostu standartlara uygunluğu denetlenir.
Green ASUS programı, ASUS’un dizüstü bilgisayarları için tek çevre dostu politikası değil elbette… Firmanın çeşitli EPEAT ödüllerine, Energystar ve RoHS sertifikalarının tamamına sahip olduğunu belirtmeliyiz. ASUSPRO serisi dizüstü bilgisayarların Green ASUS programı çerçevesinde üretildiğini de bu kapsamda belirtmekte yarar var.
Apple’ın ücretsiz geri dönüşüm hizmeti ve çevreci Macbook’lar
Apple bugün oldukça hacimli üretim kapasitesiyle ve kullanıcılar tarafından tercih edilebilirliğinin yüksek olması nedeniyle çevreye duyarlılığın en fazla beklendiği firmalardan biri olarak karşımıza çıkıyor. Apple’ın sadece Macbook ailesi için değil, tüm ürün aileleri için farklı çevre dostu uygulamaları ve bir geri dönüşüm programı bulunuyor.
Apple, kendi bünyesindeki tüm cihazlar için ücretsiz bir geri dönüşüme kazandırma programını insanlara sunuyor. Geri dönüştürülmesini istediğiniz bir Apple cihazınız için (Macbook, Macbook Air vb.) consumer@returnprogramme-apple.com mail adresine ulaşarak, ücretsiz geri dönüşüme göndermekle ilgili başvuruda bulunabiliyorsunuz. Apple herhangi bir ücret talep etmeden ürününüzü sizden alıyor ve geri dönüşüme uygun parçaların dönüşümünü tamamlayarak bunların tekrar kullanıma kazandırılmasını sağlıyor.
Bununla da yetinmeyen firma, yeni nesil Macbook’larını tasarlarken çevre dostu materyallerin kullanımına önem veriyor. Örneğin, Macbook Air’lerin kasasında kullanılan alüminyum, tamamen geri dönüşüm yoluyla elde edilmiş özel bir maddeden oluşuyor. Yine geri dönüşümle elde edilen kalayın işlenmemiş kalay kadar başarılı olduğunu göstermek adına Apple, şu an popüler ürünlerinin anakartlarında uyguladığı lehimleri geri dönüştürülmüş kalaydan imâl ediyor.
Apple’ın son hedefi ise 2030 yılına kadar karbon ayak izini sıfıra indirmeyi başarmak.
“Lenovo Green” ile çevre dostu üretim
Lenovo, çevre dostu projelerine ilişkin kullanıcıları Lenovo Green çatısı altındaki uygulamalarla aydınlatıyor. Bu uygulamalara geçmeden önce, Lenovo’nun özel üretim Eco Pro dizüstü bilgisayar çantasından bahsetmek istiyoruz. Lenovo’nun bu yeni çantalarındaki malzemelerin %83’ü atık ürünlerin geri dönüştürülmesi ile elde edilmiş. 34 su şişesine denk gelecek miktarda malzeme işlenerek iplik haline getirilmiş ve dokunarak dizüstü bilgisayar çantasına dönüştürülmüş. İlham verici, öyle değil mi?
Lenovo’nun çevre konusunda hassasiyeti oldukça yüksek. Şirket, üretimini yaptığı modellerde Energystar ve EPAT sertifikalarına uygunluğu standart haline getirmiş durumda. Lenovo dizüstü bilgisayarlar ayrıca 2000’den fazla kimyasal emisyonun test edilmesi sürecinden geçerek, GREENGUARD sertifikasını taşıyor. Firmanın plastik parça içeren ürünlerde %30’dan fazla geri dönüştürülmüş malzeme kullanımını tercih ettiği biliniyor. Ambalajlama için kullanılan malzemelerin geri dönüştürülmüş olması ve nakliye sürecinde daha çevre dostu bir ulaşım olan deniz yolunun tercih edilmesi de Lenovo’nun diğer dikkat çeken çevre dostu politikaları arasında yer alıyor.
Acer enerji verimliliğine ve geri dönüştürülebilir malzemelere odaklanıyor
Acer, çevre dostu üretim politikaları için ciddi adımlarını 2009 itibarıyla atmaya başladıktan sonra hızla EPEAT sertifikalı dizüstü bilgisayarını ortaya çıkardı ve Energystar sertifikasını genişletti. Firma ilk başta elektrik tüketimine odaklanarak hem laptop pillerinin dayanıklılığını hem de adaptörlerinin verimliliğini arttırıcı bir takım iyileştirme çalışmalarında bulundu.
Acer, “Product Humanity” adlı yeni girişimini de kamuoyuyla paylaşmış durumda. Şirket, bu girişimiyle dizüstü bilgisayarlarında kullandığı tek kullanımlık plastik tedarikini azaltmayı ve geri dönüştürülebilir plastik kullanımını artırmayı temel odak noktası haline getiriyor. “Acer Earth Geri Dönüşüm Programı” sayesinde yine şirketin sadece 2018 yılında karbon salınımını 20 ton azalttığını söyleyebiliriz.
Dell çevre dostu kaynak tedariki ile üretimi çevreci hale getirmek istiyor
Dell dizüstü bilgisayarlarında ve özellikle yeni nesil XPS modellerinde en dikkat çeken özelliklerden biri elbette Energystar sertifikasıyla beraber verimli enerji kullanımı olmuştur. Şirketin elbette tek çevre dostu politikası bu değil… Dell, üretim sürecinde kullanımına ihtiyaç duyduğu kaynakların tedariki için geri dönüşüm yöntemlerini izlemeye gayret ediyor.
Dell, ömrünü tamamlamış ürünlerin bertarafının yanı sıra “çöpten değerli hammadde çıkarımı” kavramına odaklanmış görünüyor. Paketleme işlemleri için %50 okyanuslardan elde edilen atık plastikleri ve %50 geri dönüştürülmüş plastikleri kullanmayı tercih eden Dell, ayrıca karbon fiber kullanımından arta kalan hammaddelerin de geri dönüştürülerek plastikle birleştirilmesini, böylece karbon fiber sağlamlığında hafif ve ince dizüstü bilgisayarların üretilmesini sağlıyor. Yeni nesil XPS modellerinde bunu gözlemlemek oldukça mümkün.
HP Elite Dragonfly
Yeni teknolojilerin yaratılmasına yönelik aşamalarda geri dönüştürülebilir malzeme kullanımının önemi hiç olmadığı kadar yüksek. Bu kapsamdaki ilham verici örneklerden biri de HP Elite Dragonfly. Şirketin devam eden sürdürülebilirlik çabalarının bir parçası olan model, büyük oranda geri dönüştürülmüş malzemelerden üretildi. Hoparlörlerinden klavyesine kadar her noktasında çevre dostu bir anlayışın ışıltısı var.
Windows 10 işletim sistemine sahip 2’si 1 arada dizüstü bilgisayar, dokunmatik ekran, 10. Nesil Intel işlemciler ve 5G desteği ile dikkat çekiyor. Kasası yüzde 90 geri dönüştürülmüş magnezyumdan yapılan modelin klavyesinde yüzde 50 geri dönüştürülmüş plastik kullanıldı. Mekanik parçalarda yüzde 80 geri dönüştürülmüş malzeme kullanımı ile taçlandırılan çevre dostu üretimi, HP’nin bu alandaki gelecek hedeflerine yönelik inancı da artırıyor. Zira teknoloji şirketi, 2025 yılına kadar kişisel sistemler ve baskı çözümlerine dair tüm ürünlerinde yüzde 30 geri dönüştürülmüş malzeme kullanımını hedefliyor.
HP’nin oraya kutu içinde_görseli de var
Hande Baloğlu TOKER / HP Türkiye ve Ortadoğu Sürdürülebilirlik Müdürü
HP ve Sürdürülebilirlik
Ürünün tasarlanmasından ömrünü tamamladıktan sonra geri dönüşümüne kadar çevresel etkileri azaltmak için kapsamlı bir sürdürülebilirlik stratejisi izliyoruz. Birçok sürdürülebilirlik endeksinde üst sıralarda yer alan bir şirket olarak geri dönüşüm, enerji verimliliği ve emisyon azaltımı en çok odaklandığımız konular arasında yer alıyor. Kişisel sistemler ve baskı ürünlerimiz enerji verimliliğini tescilleyen EPEAT Gold ve Energy Star gibi sertifikalara sahiptir. 2025’e kadar ise ürünlerimizin emisyon yoğunluğunu %30 azaltmayı hedefliyoruz.
1991 yılında başlattığımız HP Gezegen Ortaklığı isimli programımız aracılığıyla ücretsiz olarak müşterilerimizin kartuş tonerlerini ve donanımlarını geri dönüştürüyoruz. Ayrıca, ‘ocean bound plastic’ dediğimiz karadan kıyıya ve okyanusa gitmesi muhtemel plastik şişeleri de topluyoruz, geri dönüştürüyoruz ve kendi ürünlerimizde kullanıyoruz. Bir kilogramdan hafif olan premium bilgisayarımız HP Elite Dragonfly’ın bazı parçalarında geri dönüştürülmüş plastik şişeleri kullandık.
Sürdürülebilirlik çabalarımızla, HP Türkiye olarak Dünya Doğayı Koruma Vakfı’nın (WWF) ofislerde tasarruf ve iyileştirme amacıyla yürütmekte olduğu Yeşil Ofis Programı sertifikasını almaya hak kazandık.
Emre Hantaloğlu / Lenovo Türkiye Genel Müdürü
Lenovo olarak dünyanın gerçek çevresel eylemlere ihtiyacı olduğuna inanıyoruz. Çevreye duyarlılık ve sürdürülebilirlik yaklaşımımız kapsamında 2030 yılı için %50 emisyon azaltma hedefi belirledik. 2018’de iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak için “Bilim Temelli Hedefler Girişimi” (SBTi) aracılığıyla emisyon azaltma yönünde girişimlerimizi başlattık.
Hedeflerimize ulaşmak için enerji verimliliği projeleri, Çin ve ABD’deki yenilenebilir enerji kurulumları ve rüzgâr çiftlikleri gibi yenilenebilir enerji projelerini finanse eden “yenilenebilir enerji satın alımları” gerçekleştiriyoruz. Bugüne kadar Lenovo olarak operasyonlarımızdaki bilinçli çabalar ve yatırımlar gerçek bir etki yarattı, ancak biz daha fazlasını yapmak istiyoruz.