Hafif ve küçük olmaları sayesinde kolaylıkla taşınabilen, kimseyi rahatsız etmeden her yerde çalabileceğiniz Silent veya Travel Guitar olarak adlandırılan sessiz gitarlar.
Silent gitarı standart bir gitardan ayıran en önemli özellikler, kolayca taşınabilir olması, daha hafif, küçük ve parçalara ayrılabiliyor olması, pratik yapmak için çok az bir ses çıkararak çalınabilmesi ve istenildiğinde kulaklık veya amfiye de bağlanabilmesi. Bu anlamda travel ve silent gitar kavramları biraz iç içe geçmiş durumda. Tüm bunlara standart bir gitardan daha ucuz olmasını da beklenti olarak ekleyebiliriz.
Günümüzde silent gitar üreten firmalar akustik, naylon telli, elektrogitar ve bas gibi değişik türlerini üretebiliyorlar. Bazı firmalar sadece belli türlere odaklanırken bazı firmalar tüm türleri kapsayacak şekilde ürün gamına sahipler. Bu yazımızda özellikle çok fazla çeşitli olmayan silent klasik gitarlar yani naylon telli gitarlar hakkında bir derleme yapmaya çalıştık. Seçtiğimiz markalar ve ürünlerin bazıları Türkiye”de satılıyor ama bazıları sadece yurt dışından temin edilebiliyor. Biz de geçtiğimiz aylarda özellikle İspanya ve İngiltere”de deneme olanağı bulduğumuz bazı marka ve modellere odaklandık.
Soloette
İnceleyeceğimiz ilk ürün, Amerikan Soloette firmasının el yapımı naylon telli gitarı. Amerika”da Soloette ismiyle, Amerika dışında Aria AS-100C adıyla satılan gitarda normal bir klasik gitarda aranılan tüm özelliklerin olmasına özen gösterilmiş. Pozisyon işaretleri olmayan 19 perdeli klavyesinde üst eşik genişliği klasik gitarların standardı olan 52 mm olarak üretilmiş. Sap, klavye ve tellerin klavyeye uzaklıkları açısından ve tel uzunluğunun 65 cm olmasıyla her şey tamamen standart klasik gitar ölçülerinde. Tek parça olarak ağaçtan yapılmış sap ve gövdeyi Torres gitarlarının gövdesinin şeklinde, demonte edilebilen iki adet alüminyum boru çevreliyor. üstteki alüminyum boru yine klasik gitar gövdesi duygusu vermek için sağ elinizi dayadığınız yerde öne çıkacak biçimde, göğsünüzü dayadığınız yerde geriye çıkacak şekilde tasarlanmış. Akord burguları hem gitarın ağırlığını dengelemek hem de kolayca akord edebilmek için köprünün hemen arkasına yerleştirilmiş. Gitarda ağaç olarak Aria modelinde maun, Soloette”nin orijinal modelinde de paduk ve akçaağaç seçenekleri kullanılyor. Ayrıca sadece Aria modelinde klavye gül ağacından yapılırken, Soloette”de perde demirleri doğrudan ana ağaca yerleştiriliyor. Her iki modelde de ses ve ton kontrolleri olan 9 Volt”la çalışan bir amfi bulunuyor ve gitarı kulaklıkla çalmanız veya amfiye bağlamanız mümkün. Soloette genel olarak Amerika”da çok bilinen bir marka ve NASA astronotları tarafından uzayda çalınan ilk gitar olma özelliğine sahip. Soloette”nin naylon telli modelinin yanı sıra tüm gitar türlerini kapsayan geniş bir ürün gamı var.
Tasarım olarak oldukça basit ve basit olduğu için de az bakım gerektiren sorunsuz bir yapıya sahip. üstündeki kontroller yine basit ama oldukça etkili. Parçalara ayrıldığında çok küçülebilmesi, baş uzunluğunun gövde içine alınmasından dolayı boyunun kısa olması en önemli avantajları olarak sayılabilir. Gövdeyi çevreleyen alüminyum borulara dayanarak çalmayı başta biraz garipseyebilirsiniz ama bir süre sonra alışıyorsunuz. Ses tonu da bir silent gitar için oldukça doğal ve kaliteli.
Yamaha SLG130NW
İkinci olarak incelediğimiz gitar ülkemizde de satılan Yamaha”nın naylon telli silent gitarı. Denediğimiz model SLG130NW. Yamaha”nın diğer silent modellerinde olduğu gibi standart bir klasik gitar sap ve başına sahip. Klavyesi abanozdan, gövdesini oluşturan alt ve üst çerçeveleri gül ağacı ve akçaağaçtan yapılmış gitarın üstünde ses ve ton kontrolün yanında iki ayrı reverb, bir chorus ve bir de eko efekti yer alıyor. Yamaha tarafından geliştirilmiş SPX stüdyo efektlerinden alınan bu efektlerle küçük bir odadan büyük bir konser salonunda çalıyormuş gibi birçok değişik ses yaratabiliyorsunuz. Standart klasik gitar tel uzunluğu olan 65cm” lik tel uzunluğuna sahip gitarın gövdesi akçaağaçtan sap ise maundan yapılmış. Yamaha”nın yaygın satış kanalları sayesinde bütün dünyada önemli bir yere sahip olan gitar Jimmy Page, Brian May, John Lennon, Paul Simon gibi ünlü sanatçılar tarafından kullanılmış ve kullanılmaya devam ediyor. Yamaha naylon telli iki modelinin yanında bir de çelik telli silent gitar üretiyor. Silent veya travel olarak adlandırılacak bir elektrogitar modeli mevcut değil.
Gitarın en iyi yönü gövdeyi belirleyen alt ve üst çerçevelerin ahşap olması ve dolayısıyla diğer markaların tasarımlarına göre daha sıcak bir görünüşe sahip olması. En büyük dezavantajı ise alttaki parçanın gövdeye sabitlenmiş olması ve sadece üstteki parçanın demonte edilebilmesi. Bununla birlikte başın normal bir gitardaki gibi saptan sonra yer alması nedeniyle toplam gitar boyunun normal bir klasik gitar boyuna eşit olması, seyahat sırasında gitarın neredeyse normal bir klasik gitar kadar yer kaplamasına neden oluyor. Her ne kadar zengin efekt seçenekleriyle değişik ayarlar yapılabilse de genel olarak gitar, klasik gitar sesine çok yakın olmayan bir tona sahip.
Traveler Escape MK-II
Son olarak inceleyeceğimiz silent klasik gitar Traveler firmasının ürünü olan Escape MK-II Nylon String Travel Guitar modeli. Sap ve gövde birleşimi vidalı olan gitarda abanoz klavyenin üstünde 22 perde demiri bulunuyor. Sap akçaağaçtan gövde kızılağaçtan yapılmış. Tel uzunluğu 65 cm olan gitarda L.R. Baggs marka eşik altı manyetik kullanılmış. Diğer incelediğimiz gitarlardaki gövdeyi oluşturan çerçeve, Traveler firmasının tasarımında bulunmuyor. Onun yerine Les Paul şeklinde küçük bir gövde kullanılmış. Burgular gövdenin arkasına yerleştirilerek 76 cm uzunluğunda bir gitar tasarımı elde edilmiş. Gitarın üstünde amfi ve kulaklık çıkışının yanında equalizer kontrolleri de bulunuyor. Gitarın toplam ağrılığı 2.5 kilo civarında ve firmanın naylon telli gitar dışında elektrogitar, basgitar ve akustik gitar dahil olmak üzere pek çok modeli var.
Diğer markalar arasında en basit tasarımlardan birine sahip olması, en az yer kaplayacak şekilde yapılması, ses tonunun oldukça tatmin edici olması, en önemli avantajlarından olarak sayılabilir. Ancak gövdesinin standart bir klasik gitar büyüklüğünde olmaması en önemli dezavantajı diyebiliriz.
Dünyada bu markaların dışında Koopal ve Miranda gibi daha bir çok marka farklı tasarımlara sahip silent veya travel gitarlar üretiyor. Ancak biz sadece deneme olanağı bulduğumuz modeller üstüne bir değerlendirme yaptık. Siz de farklı markaları deneyip, fikirlerinizi bizle paylaşabilirsiniz.
