Rengin seni ele veriyor -2

Photoshop CS4 renk yönetim

Photoshop CS4 Renk yönetimi tarafında, RGB renk profilini açıklamıştım. CMYK çalışma alanı ya da uzayı, temel anlamda RGB den CMYK”ya yapılan renk modu değişikliklerinde, imajınızın, cyan, magenta, yellow ve black dağılımını yürüten unsurdur. Ayrıca CMYK çalışma alanı, eğer basılı işlerde monitör renkleri ile baskıya yakın rengi monitörünüzde elde etmek istediğinizde, monitör profili yapılandırmanızla birlikte, ideal kullanılan renk alanıdır. Kötü bir CMYK çalışma alanı seçimi, baskıda istenmeyen sonuçlar doğurabilir. Europe Prepress 2, Europe General Purpose 2 ayarları, Coated FOGRA27 çalışma alanını kullanır. Bu profil, ISO12647-2 baskı standartlarını kullanıp genel Avrupa baskı standartlarını vurgular. Tabii bu genel anlamdaki standarttır, gerekli kullanılan baskı standardı bilgisini matbaacınızdan almanızda fayda var. Ayrıca not düşelim, Coated terimi burada parlak kağıt (kuşe) anlamında, Uncoated terimi ise parlak olmayan kağıtları vurgulamaktadır. Coated FOGRA39 ise ISO baskı standartlarının biraz daha geliştirilmiş versiyonudur. Bu da kullanılabilir.

Parlak(Coated) ve parlak almayan(Uncoated) kağıt mantıklarından bahis etmişken, eğer hazırladığınız imajlar gazete baskısına veya buna benzer kağıt baskı türüne (uncoated/parlak olmayan) gidecekse tercihiniz Uncoated FOGRA29 olabilir. Bu arada biraz FOGRA”dan bahis etmekte fayda var. FOGRA bir Alman ticari baskı teknolojisi. Baskı ve baskı teknolojileri konularında araştırma ve geliştirme uygulamaları,baskı ürünleri konularında danışmanlık, test ve kontrol hizmetleri,baskı standartları oluşumu için komite bazlı çalışmalar yürütmekte ve ilgili konularda eğitim ve “know how” hizmeti vermekteler. Ayrıca yeni bir oluşum diye sakın yanlış bir fikre kapılmayın, adamlar bunu yaklaşık 50 küsür seneden beri yapıyorlar. Aslında baskı işi yapan arkadaşlar FOGRA teknolojileri kullanıyorlarsa önerim buradan sertifika edinmeleri, kendilerinin ISO12647-2 tabanlı uluslararası sertifika programları var. Eğitim konuları temel başlıkları;

Renk ölçümü ve renk yönetimi
CTP teknolojisi
Ofset baskıda üretim kontrol
Baskı teknolojileri temelleri
Baskı aşamasında hata yönetimi.
Bunlara ilaveten senede iki ya da üç defa sektörün önde gelenlerinin ve kendi expert”lerinin katıldıkları sempozyumlar düzenliyorlar. Ayrıca üyelik hizmetiyle ürünlerinden ve hizmetlerinden yararlandığınızda, hizmetler ve ürünlerinden indirimli olarak yararlanıyorsunuz. Ayrıntılı bilgi için web sitesini ziyaret edebilirsiniz: www.fogra.org
Biz Photoshop renk tarafına devam edelim. CMYK Custom ayarları denilen özel ayarlarda, eski sürüm Photoshop 5″teki gibi kendi mürekkep tanımınızı yapabilir, mürekkep limitlerinizi belirleyebilir, GCR ve UCR ve nokta kazancı tanımlarınızı yapılandırabilirsiniz.Bu tavsiye edilen bir uygulama değildir.

Not: GCR ve UCR Photoshop klasik renk ayrımı metodu olup koyu bölge oluşumunu yapılandırırlar. GCR(Grey Component Replacement) yani gri bileşenlerin değişimi, UCR(Under Color Removal) ise alt renk kaldırımı, İkisi de temel anlamda fazla mürekkep kağıda uygulanıp şişirme problemi yaşanmasın diye kullanılan toplam mürekkep miktarını düşürüp, denge oluşturmak için kullanılırlar.

Grey (gri) ve Spot (ek renk) kutucuklarına baktığınızda gri imajlarınızın yani Türkçe”de siyah beyaz diyelim ama bana sorarsanız yanlış bir terimdir bu ve Spot denilen ek renk paletinin baskı davranışlarını yapılandırırlar. Burada nokta kazancını (dot gain) yani mürekkebin kağıtla buluşmasında yayılma oranını ve gamma ayarını (tone eğrisini) tanımlayabilirsiniz. Genel anlamda Europe Prepress 2 ayarlarında kullanılan dot gain (nokta kazancı) problemsiz iş görür. Eğer gazete baskısına siyah beyaz bir resmi çıkaracaksanız nokta kazancını biraz daha yükseltmek isteyebilirsiniz.

Hemen aşağıda kalan bölümde Color Management Policies (Renk yönetimi uygulamaları) var. Bu üç renk yönetimi uygulamaları Photoshop”ta bir imajı -renk pofili dahil edilsin ya da edilmesin- açtığınızda, yeni bir dosya oluşturduğunuzda,dosya kaydettiğinizde, dosyayı bir yerden bir yere taşıdığınızda renk davranışlarını yapılandırır.Bu özellikleri teker teker incelersek;

Off: Bu yöntem aktif hale getirildiğinde, çalışılan alan profiliniz baz alınıp, açılan imaja veya kaydedilen imaja herhangi bir profil gömülmüşse bunu geçerli saymayacaktır. Sadece geçerli çalışma alanını baz alacaktır. Eğer bu uygulamayı baz alıp ve “ask when opening” (açılışta sor) opsiyonunu işaretlemez iseniz, zırp pırt açılan profil uyuşmazlığı pencerelerinden kurtulursunuz. Fakat bu da size, açtığınız imaj üzerinde renk profil yönetim kontrolünü kaybettirir.

Preserve Embedded Profiles: çoğu uygulamacının tercih ettiği ve en sağlıklı seçim olan “gömülü profilleri koru” seçeneği, gelen dosyaların ya da oluşturduğunuz dosyaların renk profillerini yani çalışma alanlarını koruyacaktır.

Convert to Working Space: Etiketlenmiş yani profili oluşturulmuş imajları hali hazırdaki yapılandırdığınız çalışma alanı renk profiline dönüştürür. Aslında dosyalar bir renk alanından diğer bir renk alanına bu şekilde gelişi güzel değiştirilmemelidir. Renk kayıpları olabilir. Eğer rutin anlamda ve kontrollü bir uygulama yapıyorsanız kullanılabilir. RGB tarafına baktığımızda eğer sRGB gibi daha düşük aralıklı bir RGB renk alanından daha büyük bir -diyelim ki Adobe RGB renk aralığına dönüştürme yaptığınızda mucize sonuçlar da beklemeyin.

Profile Mismatches (Profil uyuşmazlıkları) ve Missing Profile(kayıp Profile) kutucuklarına baktığımızda karşımıza çıkan “ask when opening” (açılışta sor) seçenekleri, eğer dosyaya herhangi bir profil gömülmemişse, veya sizin çalışma alanını profilinizden faklıysa ya da kopyalama yapıştırma işinde faklı profilleri görüyorsa sizi uyaracaktır.

Bir sonraki yazımızda daha ileri (advanced control) renk ayarları kısmına bakacağız.