Birçok kullanıcının bilgisayarında olduğunun farkına çok sonra vardığı PUP nedir? Bu sorudan hareketle Bilgisayar kullanıcılarının çoğunu uğraştıran bu yazılım türü hakkında cevabını merak edebileceğiniz tüm soruları yanıtladık.
Bu yazıda PUP’ın ne olduğu, nasıl tespit edileceği ve kaldırılacağı da dahil olmak üzere her şeyin cevabını öğreneceksiniz.
PUP Nedir?
PUP, potentially unwanted program ya da Türkçe karşılığı ile potansiyel olarak istenmeyen programın kısaltmasıdır. Kullanıcının bilgisi olmadan cihaza yüklenen bir yazılım türüdür. Bu nedenle potansiyel olarak istenmeyen olarak adlandırılır.
Bu yazılımlar çoğunlukla ücretsiz yazılımlarla birlikte gelir ya da yanıltıcı olabilecek reklamlar dolayısıyla indirilir.
Her PUP zararlı olmasa da bazıları sadece çevrim içi faaliyetlerinizi izler ya da kişiselleştirilmiş reklamlar göstererek gizliliğe önem verenler için risk oluşturur. PUP web tarayıcısının ayarlarını da değiştirebilir, istenmeyen reklamlar görmenize neden olabilir, diğer istenmeyen yazılımların yüklenmesine neden olabilir.
Bazı istenmeyen programlar bilgisayarınızın daha yavaş çalışmasına ve hatta çökme gibi sorunların meydana gelmesine yol açabilir.
PUP Nasıl Tespit Edilir?
Potansiyel olarak istenmeyen bir programı tespit etmek zor olabilir. Bunun nedeni genellikle diğer programların parçası olarak gizlenmeleridir. Daha önce de belirttiğimiz gibi, bu programlar çoğunlukla diğer yazılımlarla beraber gelir. Bu da söz konusu yazılımların istemeden indirildiği anlamına geliyor.
İnternetten yazılım indirirken dikkatli olmak ve istemeden PUP’ları indirmekten kaçınmak için hüküm ve koşulları dikkatlice okumak önemlidir.
Bu tür yazılımları tespit etmek için web tarayıcısının ve genel olarak bilgisayarınızın çalışma biçiminde bir değişiklik olup olmadığını kontrol edin. Ayrıca kaynak kullanımını da gözden geçirin. Potansiyel olarak istenmeyen yazılımlar genellikle aşırı kaynak kullanma eğilimindedir.
PUP Nasıl Kaldırılır?
PUP’ları kaldırmak zor olsa da bazı kötü amaçlı yazılım engelleme yazılımları ile onları kaldırmayı deneyebilirsiniz. Bir diğer yöntem ise potansiyel olarak istenmeyen programları manuel olarak tespit etmek ve kaldırmaktır.
Bazı kötü amaçlı yazılımdan koruma programları, sisteminizi tarayarak onları tespit edip kaldırabilir.
Manuel olarak kaldırmaya çalışırsanız dikkatli olun çünkü bu programlardan bazılarını silmek hayli zordur. Bazıları kaldırma sırasında başka bir PUP indirmenize neden olabilir.
PUP’lardan Nasıl Korunulur?
Bilgisayarınıza bir PUP yüklememek için şunları yaptığınızdan emin olmalısınız:
- Sözleşmeyi okumadan geçmeyin. Bunu yaparsanız PUP yükleme şartını atlayabilirsiniz.
- Kötü amaçlı yazılımdan koruma programı kullanın. İyi bir antivirüs programı, istenmeyen programları tespit etmenize ve onları otomatik olarak kaldırmanıza yardımcı olabilir.
- Kurulum aşamasında varsayılan ayarlar yerine özel kurulumu tercih edin.