NFT Çılgınlık mı Dijital Bir Realite mi? 

NFT ya da tam  açılımıyla Non Fungible Token teknolojisi,  son ayların en ilgi çeken dijital kavramları arasında. Günümüzde NFT kullanılarak pek çok eser, müzik, dijital varlık, video, hatta sosyal medya paylaşımlarına kadar; dijital olan her şeyin bir değer kazanması ve benzersiz koleksiyon parçaları haline getirilmesi mümkün. Bu yazımızda NFT’yi analiz edelim istiyoruz. NFT neden bu kadar popüler oldu, onu özel kılan nedir ve en önemlisi de bu çılgınlığın sonunda kullanıcıları neler bekliyor?  

Nedir bu NFT? 

NFT en basit haliyle bir kripto para birimidir demek yanlış olmaz. Fakat kripto para olması, NFT’lerin Bitcoin ya da Etherium gibi birer takas aracı olarak kullanılabileceği anlamına gelmemeli. Zira NFT’ler, içlerinde fiziksel ya da sanal bir varlığa ait dijital kanıtları bünyelerinde barındıran, benzersiz dijital varlıklardır.  

Benzersiz ifadesini burada es geçmemeliyiz. Çünkü hiçbir NFT bir diğeriyle benzerlik göstermiyor. Üretilen tüm NFT’ler birbirlerinden tamamen farklı oldukları için, bu da NFT’lerin bölünebilmesini, birleştirilebilmesini ya da diğer kripto varlıklarla takasını imkânsız hale getiriyor. NFT’nin temelleri 2017 yılında atılmış olmasına rağmen bugün koleksiyon değeri taşıyan her şeyin alım-satım işlemlerinde NFT kullanımı giderek yaygınlaşıyor.  

Hatta bu iş öyle bir noktaya geldi ki, Avrupa’daki bireysel tasarımcılar kendi tasarımları olan eserleri NFT olarak satışa çıkarıyorlar. Böylece bundan ciddi gelirler elde edebiliyorlar. Yani sadece ünlülerin tweet’leri değil; sıradan bir tasarımcı, bir müzisyen de yaptığı eserini NFT olarak satabilir. Üstelik bundan gelir elde edebilir noktada.  

NFT niçin diğerlerinden farklı?  

Daha önce de ifade ettiğimiz gibi “Non Fungible token” yani bölünemez ve aynısından bir daha üretilemez dijital varlık anlamına gelmektedir. Bitcoin, Etherium, Ripple, Dogecoin gibi varlıklar fungible statüdedir. Bunlar bölünebilir, birleştirilebilir, istenen miktarlarda takas edilebilir. Ancak bu NFT ile yapılamaz. NFT’nin bu noktada taşıdığı maddi değerini ona veren, üreticisinin ve yatırımcılarının ta kendileridir.   

NFT üretmek mümkün mü?  

NFT’ler bugün Etherium’un geliştiricileri tarafından var edilmiş ERC-721 standardına uygun şekilde üretilebilmektedir. NFT üretimi yapılabilecek özel platformlar mevcut. Bunlar prosedürlere boğulmadan NFT üretebilmenizi sağlarlar. Böylece ihtiyacınız olan tek şey bir kripto para cüzdanıdır. NFT olarak üretmek istediğiniz dosya, bu bahsettiğimiz NFT platformları aracılığıyla IPFS sistemine yüklenir. Böylece NFT’nin değiştirilemez parametreleri belirlenir. Ne kadar NFT üretilecek, fiyatı ne olacak gibi tüm kriter değerler de belirlenir. Böylece bir miktar blockchain ücreti ödenerek NFT’ler üretilir. Ürettiğiniz NFT’leri cüzdanınıza aktardığınızda, artık sizin olurlar.  

Siz de NFT sahibi olabilirsiniz 

Evet, eğer isterseniz NFT piyasasına bir göz atabilirsiniz. Ayrıca beğendiğiniz NFT’leri koleksiyonunza katabilirsiniz. Bunun için NFT satışlarına özel pazar uygulamaları var. Bu uygulamalarda sergilenen NFT’lere açık arttırma ya da direkt alım yoluyla sahip olabilirsiniz. Böylece satın alma işlemi yapıldığında, ilgili NFT sizin kripto para cüzdanınıza aktarılır ve işlem tamamdır.  

Benzer İçerik: Ödükten Sonra NFT ve Kripto Varlıklarınıza Ne Olur?

NFT bir yatırım aracı olarak düşünülebilir mi? 

Bu sorunun cevabı hem evet hem de hayır… NFT’lere geleneksel kripto paralar gibi takasa dönük birer yatırım aracı olarak bakmak doğru değildir. NFT’lerin değerini belirleyen şey, onlara olan alım-satıma dayalı talep miktarı değildir. NFT’nin değerini, ona sahip olan kişi belirler. Böylece bu durum, bir koleksiyoner olmaktan ya da koleksiyon parçaları satmaktan farksızdır. Fiziksel bir sanat eseri almak gibi düşünülebilir. Satın aldığınız koleksiyon parçasının nadirliği, yaşı ya da orijinalliği ne kadar belirleyici ise, NFT’nin değerinde de benzer kriterler söz konusudur.  

Aldığım NFT’lerin orijinalliğinden nasıl emin olacağım?  

Kripto para dünyasından kişilerin itibarı son derece önemli. Yatırımcılar daima güvenilir satıcıları tercih etmek istiyorlar. NFT üreten sanatçılar, eserlerinin orijinalliğini kanıtlamak için doğrulanmış profil akışından geçmektedirler.  

Eğer eser sahibinin cüzdan bilgisine sahipseniz, bu bilgiyi alışveriş yaptığınız satıcının beyan ettiği cüzdan bilgisiyle kıyaslayabilirsiniz. Ayrıca pek çok sanatçı, cüzdan bilgilerini halka açık olarak paylaşmaktadır. Bununla beraber NFT’nin tüm hareketlerini Blockchain üzerinden takip edebilirsiniz. Böylece hem sanatçının hem de eserin orijinal olduğundan emin olabilirsiniz.  

NFT büsbütün bir çılgınlık mı? Yoksa gerçekliğin ta kendisi mi?  

NFT’lerin geleceği ve etkisi, kripto varlıkların hayatımızdaki rolüyle doğrudan bağlantılıdır. Bir süre öncesine kadar kripto varlıklara ilişkin ciddi önyargılar mevcuttu. Bugün ise dünya ticaretinde kripto varlıkların etkisi her geçen gün artmaktadır.  

Yakın bir zamanda 60.000 dolar barajını geçen Bitcoin için ileriye yönelik yapılan pozitif ve negatif eğrili tahminler var. Ayrıca diğer kripto varlıkların durumu, şirketlerin kripto para birimlerini birer ödeme aracı olarak kullanmaya başladı. Bu gibi gelişmeler burada önemli adımlar olarak karşımıza çıkıyor.  

Geleneksel bankacılık sistemleri de yavaş yavaş kripto para dünyasına adapte olma yolunda ilerlerliyoruz. NFT’leri bundan bağımsız düşünemeyiz. Ayrıca, insanlar önemsediği ve ilerlediği müddetçe NFT de önem kazanmaya devam edecek.  

NFT’ler sadece koleksiyon alım satımını dijitalleştiren yan ürünler değil kesinlikle… Bugün NFT’lerin dijital dünyada çözebildiği en önemli konu, fikri mülkiyet hakları konusudur. Normal koşullarda dijital bir eseri kopyalamak ve bundan haksız kazanç elde etmek son derece kolay. NFT, bu eserin mülkiyetinin kime ait olduğunu doğrudan ortaya koyuyor. Böylece telif hakkı sorununu ciddi anlamda çözüme kavuşturabiliyor. 

Sonuç Olarak NFT

NFT’ler, programlanabilir yapısı sayesinde sadece alım ve satım için değildir. Ayrıca eser sahibinin de yapılan her ticaretten pay alabilmesini mümkün kılıyor. Yani örneğin bir sanatçısınız diyelim; NFT’niz el değiştirdikçe, bir tür telif bedeli diyebileceğimiz bir ücret eser sahibine ödenmeye devam ediliyor.  

Eser sahipleri için de oldukça cazip olan bu özellikleri sayesinde kopyalama, üçüncü kişilere satış vb. konular artık telif hakkı problemi oluşturmuyor. Üstelik eserlerin dijital olması, müşteri kitlesinin artması anlamına geliyor.  

Dijital bir eser, dünyanın herhangi bir yerinden kendisine alıcı bulabilmektedir. Dijitalleşme arttıkça müşteri kitlesi de artıyor. Böylece müşteri kitlesi arttıkça NFT’lere olan talep de artıyor. Bir esere 3 kişinin ilgi göstermesi ile 30 kişinin ilgi göstermesi, o eserin fiyatını farklı yönde etkileyecektir. Bu, en temel ekonomi kuralıdır. Buradaki ticari hacmi gören sanatçılar da daha çok eser üretme fırsatı yakalıyor. Daha fazla eser, daha fazla satış anlamına geliyor. Böylece sonsuz bir ticari döngü işte böyle başlıyor.   

NFT kesinlikle çılgın bir fikir ve bu noktaya ulaşması bekleniyor muydu bilemiyoruz. Ancak bugün hem fikri mülkiyet sorunlarını dijital ortamda çözmesiyle hem de koleksiyonculuk anlayışını kripto dünyasına taşımasıyla günden güne ciddi bir gerçekliğe büründüğünü kabul etmemiz gerekiyor.