Hatırlarsanız daha ilk yazımda fotoğrafın en önemli bileşenin ışık olduğundan bahsetmiştim. ‘Photography’ kelimesinin tanımının ışıkla yazmak olduğunu söylemiştim. Işığın yönü, miktarı, rengi çekeceğiniz her bir kareyi bambaşka bir atmosfere dönüştürecektir.
Fotoğrafın ana malzemesi ışıktır. Işığı iyi bilmeniz ve kullanmanız gerekmektedir. Kompozisyon kurarken farklı ışık türlerinden faydalanmalısınız. Kullandığınız ışık türleri hikayenize farklı anlamlar yükleyecektir. Işık fotoğrafınızın duygusuna doğrudan etki edecektir. Böylelikle ışığı iyi kullanmayı bilen birisi fotoğraflarında etkileyici kompozisyon oluşturmayı başaracaktır.
Işık kompozisyonda büyük rol oynar. Kovaladığınız ışığın yönüne miktarına kalitesine dikkat etmeniz gerekmektedir. Mesela, gün doğumu ve gün batımı saatleri fotoğrafçıların altın saatler diye tabir ettiği zamanlardır. Bu saatlerde çektiğiniz kareler fotoğrafınızda bambaşka etkiler yaratır. Güneşin kızıllığı ile birlikte çektiğiniz siluet fotoğrafları kompozisyonuzda büyüleyici bir etki yaratacaktır.
Işığın kompozisyona etki eden 3 ana yönünden bahsetmek istiyorum.
-Önden gelen ışık (Cephe ışığı)
-Arkadan gelen ışık
-Yandan gelen ışık
Önden gelen ışık baş edilmesi kolay olan ışıktır, gölge, zıtlık sorunları yaratmaz. Bakarsınız ve çekersiniz. Arkadan gelen ışık, konunun makineye dönük tarafını gölgede bırakarak ortaya bir siluet çıkarır. Konunuzun size bakan tarafı önemliyse bu yönden gelen ışık sorun çıkaracaktır. Ve yanlardan gelen ışık, konuya, doku, drama ve şekil katar.
Önden Gelen Işık (Cephe Işığı): Önden gelen ışık, fotoğrafta gölge ve boyut oluşturmaz. Kontrast bu ışık türünde diğerlerine oranla daha düşüktür.
Bu ışık türünde derinlik elde edemezsiniz. Çünkü fotoğrafınızın her köşesi eşit olarak ışıklandırılmış olur. Bu ışık türünde renklerde doğru etki yaratabilir fakat derinlik olarak az etki yaratacağınızı da bilmeniz gerekir.
Arkadan Gelen Işık (Ters Işık): Bu ışık türünü kullanarak kompozisyonunuzu kurduğunuzda
fotoğraflarınızda siluet oluşmasını sağlarsınız. Başa çıkılması zor bir ışık türüdür fakat altın saatler dediğimiz zamanlarda ters ışıkta etkileyici siluet fotoğrafları çekebilirsiniz.
Yandan Gelen Işık (Yanal Işık): Fotoğrafta yanal ışık gölgeleri ve kontrastı artırır, fotoğrafa boyut kazandırır, derinliğin oluşmasını sağlar. En etkileyici karelerinizi yanal ışık kullanarak çekebilirsiniz. Gölgeler, zıtlıklar oluşturacağı için kompozisyon güçlü olacaktır. Daha çok ışık alan bölgeler ve az ışık alan bölgeler oluşacağı için konunuzun başrolünü ortaya çıkaracaktır. Ayrıca bu durum alan derinliğini de etkileyecektir.
Kompozisyonda doğru anlatım, duyguyu doğru vermek, doğru ışık kullanmak hepsi bir bütündür. Kompozisyonda dramatik bir hava yaratmak istiyorsanız kullandığınız ışık türü de dramatic olmalıdır. Neşeli, keyif veren kompozisyonlar yaratmak istiyorsanız dramatik ışık kullanmanız doğru olmayacaktır.
Bu noktada sizlere tavsiyem ışık denemeleri yaparak çeşitli kompozisyonlar kurmanızdır. Fotoğraf peşinde koşarken fark ettiğiniz ışık oyunlarını, gölgeleri, aydınlık alanları, yansımaları dikkatlice takip edip kompozisyonunuzu etkileyici bir şekilde yansıtmaya çalışın. Diğer bir husus ise, eğer sokakta fotoğraf üreteceksem ve ışık oyunları yaratmak istiyorsam güneşin dik geldiği ve eğik geldiği saatleri biliyor olmak gerekir.Sert gölgeler ve kontrastları ancak bu şekilde elde edebilirsiniz.
Yazı:Özlem Dikel
Bu yazı, Photoline dergisinin Ağustos sayısından alınmıştır.
