Ses teknolojileri dijital dünyada oldukça önemli bir role sahip. İzlediğimiz görsel materyalleri; videoları, film ve belgeselleri daha gerçekçi kılmak için kaliteli ses sistemlerine ve bunların sahip olduğu ses teknolojilerine ihtiyaç duyuyoruz. Gerçekçilik hissi, bugün dijital dünyanın ulaşmayı hedeflediği zirve noktalarından biri aynı zamanda.
Ses kalitesi, göze hitap etmiyor ama varlığı hissedildiği takdirde kullanıcılar için vazgeçilmez bir özellik halini alıyor. Daha kaliteli ses, insanları pozitif yönde etkiliyor, gerçekçilik hissini arttırıyor ve söz konusu materyalden alınan unsurları maksimuma çıkarıyor. Hatta küçük de olsa, doğru kalitedeki sesin duyma sağlığına olumlu yönde katkı sağladığı; en azından düşük kalitedeki seslerin neden olduğu kötü etkilere sebep olmadığı biliniyor.
Teknolojisini anlatmaya başlamadan önce, sesin insan hayatında doğru konumlandırılması gerektiğini düşünüyoruz. Yazımızın konusu ise son zamanlarda yıldızı hızla parlayan, ses teknolojileri dünyasına yeni bir soluk getiren Dolby Atmos. Dolby Atmos, gün geçtikçe daha fazla ev sinema sisteminde yer alıyor ve teknoloji tutkunlarının ses teknolojileri açısından aradığı başlıca özelliklerden biri haline düşünüyor…
Dolby Atmos: Gerçekçi olmaktan fazlası…
Dolby Atmos teknolojisini anlatabilmemizin en iyi yolunun, gerçek dünyadan örnekler vermek olduğunu düşünüyoruz. Gerçek dünyada ses tek bir yönden gelir. Farklı yönlerden gelen farklı seslerle insanın çevresi tamamen sarılır. Doğrudan ses kaynağına ilerlemek, yaklaşmak, ona doğru yüzünüzü çevirmek, sesin niteliğini arttırır öyle değil mi? Ya da duymak istemediğiniz bir şey olduğunda sesten uzaklaşırsınız. Başka bir yöne dönmek, başka bir tarafa gitmek, duyduğunuz sesin geldiği yönün de miktarının da değişmesine neden olur. İşte Dolby Atmos tam da bu faktörleri başarmaya odaklanıyor.
Günümüz ses teknolojilerinde eminim pek çoğunuz mono, stereo, 5 kanal, 7 kanal gibi terimleri duymuşsunuzdur. Peki nedir bu terimler? Bunlar, aslında sesin kaç farklı kaynaktan geldiğini ifade eder. Oluştuğu kaynak ne kadar fazlaysa sesin o kadar gerçekçi ölçüde 3 boyutlu atmosfer oluşturması sağlanır. Bir film izlerken sessiz bir mekândan gelen ayak seslerini duymak, dahası hangi yönden geldiğini anlamak son derece etkileyici. Yüksek kanal sayısı, sesin daha doğru yönlere dağıtılarak gerçekçiliğini arttırabilmeyi amaçlıyor. Günümüzde insanlar 5 kanal ve 7 kanal ses sistemlerine yöneliyorlar.
Bu ses aygıtları doğru konumlandırıldığı takdirde, donanımsal ölçüde verebilecekleri en gerçekçi ses deneyimini vadediyorlar. İşte Dolby Atmos bu noktada devreye girerek size daha fazlasını sunuyor…
Dolby Atmos, donanım, yazılım ve ses işleme teknolojilerinin birleşiminden doğan gücüyle oluşturabildiği dev atmosferi insanlara sunuyor. Hatırlarsınız; bundan yaklaşık 10 yıl önce üç boyutlu görseller için renkli gözlükler kullanılıyordu. Günümüzde seste üçüncü boyuta ulaşmak için Dolby Atmos’tan faydalanılıyor.
Ev sinema sistemlerinin yıldızı
Dolby Atmos, en basit anlatımıyla sesin, insanın çevresinde doğru şekilde dağıtılmasını sağlayan bir teknoloji. Ev sineması için satılan AV Receiver’lar, uzun süredir Dolby Atmos formatını destekliyorlar. 5.1-7.1 ya da 11.1 dediğimizde çevresel hoparlörler ve subwoofer’dan bahsediyoruz. AV receiver’ındaki Dolby Atmos özelliğinden faydalanmak isteyen kullanıcı, oda büyüklüğüne göre birden fazla sayıda hoparlörü oturduğu yerde tavana yerleştiriyor. Eğer medya da bunu destekliyorsa çevresel hoparlörlerin yanı sıra izleyicinin üzerinden de ses geliyor. Helikopter sesinin önden başlayıp, üzerinden geçip, arkanızdan uzaklaşması gibi.
Doğru enstrümanların doğru konumda yer aldığı, seslerinin geliş yönlerinin yüksek doğrulukta olduğu bir yapı. Bu sayede insan, sesi sadece duymakla kalmaz; sesi yaşadığını hisseder. Ses tarafından sarılan insan, görsel materyalin içerisinde, merkezinde olduğu hissine kapılır ve gerçekçilik algısı da maksimuma çıkar. Dolby Atmos, kendi web sitesi üzerinde bunu test edebilmeniz için bir demo yayınlamış durumda, mutlaka deneyimlemenizi tavsiye ediyoruz.
Geleneksel teknolojiye sahip bir ses sistemiyle sahip olamayıp da Dolby Atmos ile ulaşabileceğiniz şey nedir? Cevap: Dinamik bir atmosfer… Dolby Atmos, ses kaynaklarını insanın etrafını doğru şekilde sarıp sesin doğru yönlerden gelmesini sağlama açısından tamamlayıcı rol üstleniyor.
3 boyutlu filmler hayatımızda uzunca bir süredir var. Gerek 3D gözlükler, hala yeterli ölçüde yaygınlaşmasa da sanal gerçeklik (VR) ekipmanları ile üç boyutlu film seyredebiliyoruz. Burada eksik kalan, hiç şüphesiz “ses” faktörünün gerçekçiliği. Dolby Atmos, sinema sektöründe ‘3 boyutlu film’ anlayışının ses kısmını meydana getiriyor. Ev sinema sistemlerinde Dolby Atmos, filmdeki olayın, izleyicinin etrafında gerçekleşmesi hissine önemli ölçüde katkıda bulunuyor.
Dolby Atmos’un ses teknolojileri piyasasındaki güncel durumu
Dolby Atmos desteği, ev sinema sistemi kuranlar için en çok aranan, ihtiyaç duyulan teknolojiler arasında. Son teknoloji birçok televizyon, oyun konsolları, ses sistemleri, hoparlörler, soundbar ses sistemleri, amfiler, kulaklıklar Dolby Atmos desteğine sahip. Eğer dinlediğiniz sese önem veriyorsanız, ses kalitesi sizin için önemli bir kriterse, edineceğiniz cihazın Dolby Atmos desteği olup olmaması önemli tercih kriterleriniz arasında konumlanabilir.
Ses sistemleri tarafında Sennheiser, LG ve Sony’ye ait amfi, hoparlör ve soundbar ürünlerinin Dobly Atmos desteği yönünden dikkat çektiğini söylemek mümkün. Akıllı TV pazarında Philips, Sony ve LG’nin doğrudan Dolby Atmos decoder desteğine sahip pek çok modeli mevcut. Unutmamalıyız ki teknoloji piyasasına her geçen günü yeni markalar ve yeni ürünler ekleniyor. Güncel pazarın takip edilmesinin faydalı olacağını düşünüyoruz.
Kapılıp gitmek…
Dolby Atmos, izleyicilerin daha güçlü, daha yoğun etkilere sahip yapımları deneyimleyebilmelerine katkı sağlayan önemli yeniliklerden. Film izlerken daha fazla “kapılıp gitmek” istediğinizde bu talebe yanıt veriyor.
Dolby Atmos teknolojisinin sahip olduğu dinamik ses atmosferi oluşturma yeteneği, gerçekten de “orada bulunma” hissini en üst düzeye çıkarıyor.
Uzman Görüşü / İlhan Dinçerler
Dolby Atmos, ev sinema sistemine ilgi duyanlar için film veya genel itibarıyla izleme deneyimine dair yüksek beklentileri karşılayan yenilikçi bir ses formatı. Ev sineması için Dolby Atmos destekli bir AV Receiver’a sahip olunması koşuluyla 5.1, 7.1 veya 11.1 tipi sistemlerdeki birden fazla sayıda hoparlör, genellikle oturulan kısmın üzerine, tavana sabit hale getiriliyor. İzlenen medya Dolby Atmos desteğine sahipse ses sadece çevreden değil izleyicilerin üzerinden de geliyor.
Böylelikle evinizdeyken sinema salonundaymış gibi hissedeceğiniz son derece sofistike bir deneyim elde ediliyor.
Bu arada söz konusu teknolojiyi destekleyen içeriklerin sayısı da sürekli olarak artıyor, örneğin Netflix gibi yaygın şekilde kullanılan platformlarda Dolby Atmos destekli çok sayıda yapım mevcut.
Evde film izlemekten hoşlanan; yüksek profilli görsel-işitsel yapımlardan, örneğin belgesellerden alınan keyfi bir üst seviye taşımak isteyenler Dolby Atmos’u gönül rahatlığıyla tercih edebilir.
Marantz SR8015
Segmentinin en iddialı AV Receiver seçenekleri arasında konumlanan Marantz SR8015, beklentileri son derece yüksek sinema meraklılarına hitap ediyor. 11.2 kanal AV Receiver, kanal başına 205 watt güç sağlar. Ek olarak Auro-3D işleme ve IMAX Enhanced özelliklerine de sahip. Böylelikle inanılmaz bir 3D ses deneyimi vadeder.
