iPhone ve iPad’lerin hayatımızın vazgeçilmezi olmasıyla birlikte tüm dünyada her yıl milyonlarca yeni cihaz üretiliyor. Her yıl çıkan yeni modeller beraberinde getirdiği gelişmiş özellikler ise eski iPhone ve iPad’lerimizin gözden düşmesine neden oluyor. Bu nedenle birçok kişi eski telefonunu bırakarak yeni model bir iPhone kullanmaya başlıyor. Eski cihazlar çoğu zaman ikinci el olarak başkalarına satılırken, çoğu zaman da atık olarak çöpe gidiyor. Mobil cihazların içerisinde bulunan ağır metaller nedeniyle toprağa, suya ve çevreye büyük zararlar veriliyor. Bu sorunun önüne geçmek için kullanılmış iPhone ve iPad’i geri dönüştürmek mümkün!
Toprağımız ve suyumuz kirlenmesin!
Mobil cihazların içerisindeki bileşenlerden kaynaklı olarak zehirli maddelerin toprağa karışması doğaya büyük bir tehdit oluşturur. Katı atık olarak çöplere atılan her cep ^telefonu toprağa ve suya zarar vererek çevreyi kirletir. Doğal varlıklarımızın sonsuz olmadığı, şu anda sahip olduklarımızın çocuklarımıza bırakmak için bize emanet olduğunu düşündüğümüzde çevreyi korumak tüm insanlığın ortak sorumluluğu.
Çevremizi korumak için cihazların geri dönüşüme kazandırılması büyük öneme sahip. Günümüzde her şeyde olduğu gibi cep telefonlarını üretmek için de doğanın bize sunduğu nimetleri kullanıyoruz. Oysa ki yeni kaynakları kullanmak yerine eski bir telefon, yeni bir cihaz üretmek için gerekli olan tüm bileşenlere sahip. Cep telefonu içerisinde bulunan altın ve gümüş gibi doğal madenler yeni cihazlar üretmek için kullanılabiliyor. Her 800 cep telefonu üretmek için gerekli olan metali topraktan çıkarmak için 80 ton zehirli atık oluşuyor. Yani cep telefonlarını çöpe atıp çevreyi kirlettiğimiz yetmiyor, aynı zamanda yenisini yapmak için de zehirli atık üretiyoruz.
Geri dönüşümün ekonomik boyutu
Milyarlarca dolarlık bir sektör haline gelen mobil cihaz pazarında her yıl onlarca ton materyal kullanıyor ve bunları çıkarmak için yüzlerce ton zehirli atık oluşuyor. Oysa ki mobil cihaz üretmek için gerekli kaynakları çıkarmak, aynı kaynakların geri dönüşümden elde edilmesinden çok daha pahalı. Bu nedenle geri dönüşümün aktif bir şekilde kullanılması hem çevreyi koruyor hem de ekonomik açıdan daha az maliyet oluşturuyor.
Öte yandan dünyada az gelişmişlik ve fakirliğin en önemli nedenlerinden birisi iletişim sorunu. Geri dönüşüm sayesinde geri kazanılan çalışır durumdaki telefonlar ekonomik olarak az gelişmiş ülkelerde ve alım gücü sınırlı çevrelerde iletişimi ve bu sayede yaşam kalitesini arttırıyor. Çalışır durumda olan cep telefonları maddi bir değer de oluşturarak sosyal sorumluluk projeleri gibi oluşumlara kaynak oluşturuyor.
Cep telefonları nasıl geri dönüştürülür?
Ülkemizde çeşitli firmalar cep telefonu gibi teknoloji ürünlerinin geri dönüşümü için hizmet vermekte. Bu firmalardan birisi olan Turkcell, Türkiye’nin 1050 farklı noktasında bulunan Turkcell İletişim Merkezleri ile “Cep Telefonu Geri Dönüşüm Projesi” yürütüyor. Bu proje kapsamında isteyen herkes kullanılmış cep telefonlarını geri dönüşüme kazandırabiliyor. Turkcell bu süreci kolay ve hızlı bir şekilde yürütmek için şu adımları uyguluyor;
- Turkcell İletişim Merkezi’ndeki görevliye cep telefonunuzu geri dönüştürmek istediğinizi söylüyorsunuz
- Görevli geri dönüşüme gidecek olan telefon ve sizin hakkınızda sisteme kayıt oluşturuyor
- Bu adımların ardından cep telefonunuz geri dönüşüm kutusuna atılıyor.
- Cep telefonunuzu geri dönüşüme göndererek gösterdiğiniz duyarlılıktan ötürü Turkcell tarafından hazırlanan sertifika e-posta adresinize gönderiliyor.
Cep telefonları doğaya nasıl zarar veriyor?
Gelişen özellikleri ile birlikte tablet ve cep telefonları artık hayatımıza birçok yönden kolaylaştıran ayrılmaz bir parçamız. Bu kadar yoğun kullanılmasına rağmen çöpe atıldığı zaman doğal su kaynaklarına ve toprağa yaptığı etki nedeniyle çevre için büyük bir tehdit kaynağı. Bu zararlı etkinin en büyük kısmı ise pil, LCD ekran ve elektronik devre nedeniyle oluşuyor.
Elektronik devre – ana kart zararları
Mobil cihazların ana bileşeni olan ana kartın üzerine bakırdan yapılmış olan devreler yapıştırıcı ve koruyucu astar ile lehimlenir. Kartlar cam elyaftan veya yapay reçineden yapılır ve altın kaplama ile astarlanır. Bu materyaller doğaya atıldığı zaman çevreye zarar verir. Ana kartlardaki diğer değerli ve çevreye zararlı maddeler arasında çinko, gümüş, arsenik, brom, kurşun, tantalum, antimoni, nikel, berilium ve paladium bulunur. Bu maddeler arasından brom ile kurşun zehirlenme oranları ve doğada yok olmaya karşı dirençleri nedeniyle en zararlı maddelerden ikisidir.
LCD ekranların zararları
İngilizcesi Liquid Crystals Display olan LCD ekranlar, cam katmaların arasına yerleştirilen sıvı kristallerden oluşmaktadır. Bu kristaller cıva gibi zehirli maddeler içerebilir. Bu nedenle LCD ekranlar doğaya karıştığında toprağa ve suya ciddi zararlar verebilir.
Pillerin neden olduğu zararlar
Ana karttan sonra en çok zararlı madde pil içerisinde bulunur. Pil nikel, bakır, kadmium ve çinko gibi çevreye oldukça zararlı maddeler barındırır. Bu maddeler nedeniyle bir telefon yarı olimpik bir havuzu dolduracak kadar temiz suyu kirletebileceği anlamına gelir.
Cep telefonu için öne çıkan geri dönüşüm projeleri
Cep telefonlarının geri dönüşümü için İngiltere merkezli Redeem, tüm dünyada geri dönüşüme aracılık eden lider firmalardan birisi. Redeem Türkiye tarafından da ülkemizde kullanılmış cep telefonlarının geri dönüşünü konusunda uluslararası deneyime ve uzman kadroya sahip olan bir firma. Redeem Türkiye kuruluşundan bu yana yardım kuruluşları ile birlikte geliştirdiği projelerde, geri dönüşüm projelerine 11 milyon dolar tutarında bağış yapılmasını sağladı.
Tüm bu nedenlerden dolayı tüketicilerin sadece kullanılmaz durumdaki doğaya zarar verebilecek cep telefonlarını değil, kullanılmayan ve çekmecelerde bekleyen telefonları da geri dönüşüme kazandırarak katma değer sağlamaları amaçlanmakta.
Hayatın merkezinde
Sadece iPhone ve iPad için değil, tüm teknolojik cihazlarınız için geri dönüşümü öncelikli hale getirebilirsiniz. Bu noktada belediyelerin atık ve dönüşüm konteynerleri da dahil olmak üzere birçok alternatif mevcut.