Dünyanın ilk chatbot’u olarak kabul edilen ELIZA, bilim insanları tarafından modern dünyaya geri kazandırıldı. 1964-1967 yılları arasında MIT bilgisayar bilimcisi Joseph Weizenbaum tarafından geliştirilen ELIZA, o dönemde psikoterapist kişiliğiyle kullanıcılarıyla etkileşim kuruyordu. Uzun zamandır kayıp olduğu düşünülen orijinal kodları, 2021 yılında Weizenbaum’un arşivlerinde bulundu. Yıllar süren çalışmalar sonucunda, ELIZA’nın orijinal versiyonu yeniden çalıştırılarak herkesin deneyimleyebileceği bir şekilde erişime açıldı.
ELIZA’nın Tarihi ve Yeniden Doğuşu
ELIZA, Weizenbaum tarafından MAD-SLIP adlı bir programlama diliyle, Compatible Time-Sharing System (CTSS) üzerinde geliştirildi. Ancak zamanla orijinal kodlar unutuldu ve ELIZA’nın farklı versiyonları başka programlama dillerine adapte edildi. Özellikle ARPAnet üzerinden yayılan Lisp dilindeki versiyonu, internetin erken dönemlerinde büyük bir popülerlik kazandı. 1977’de BASIC diliyle yayınlanan bir ELIZA klonu ise kişisel bilgisayarların yaygınlaşmasıyla birlikte yüzlerce türevine ilham verdi.
2021 yılında Stanford Üniversitesi’nden Jeff Shrager ve ekibi, MIT arşivlerini inceleyerek ELIZA’nın orijinal kodlarına ulaştı. Ancak kod eksik ve çalışmaz durumdaydı. Bilim insanları, emülasyon sistemleri ve yenilikçi tekniklerle kodu tamamlayarak ELIZA’yı yeniden hayata döndürmeyi başardı.
ELIZA’nın geri dönüşü, yapay zeka tarihine ışık tutarken modern chatbot’ların temelini de hatırlatıyor. Bugün kullandığımız gelişmiş dil modellerinin aksine, ELIZA yalnızca basit komutlara dayalı bir yapıya sahipti. Ancak, dönemin teknolojisi için çığır açıcı bir yenilikti ve kullanıcılar üzerinde derin bir etki bıraktı.
Bilim insanları şimdi ELIZA’nın orijinal kodlarını herkesin erişimine sunarak bu tarihi mirası paylaşmayı hedefliyor. ELIZA, yapay zeka dünyasındaki inanılmaz ilerlemeyi daha iyi anlamamız için bir köprü görevi görmeye devam ediyor. 50 yıl sonra yeniden hayata dönen bu chatbot, modern yapay zekanın başlangıç noktasını temsil ediyor.
Yorum Yap