VNC (Virtual Network Computing)

 

Bilgisayar terminolojisinde son zamanlarda popüler olan bir kavram: VNC   

  Sanal ağ bilgisayar yönetimi olarak çevirebileceğimiz VNC protokolü son yıllarda kişilerin bilgisayarlarını uzaktan yönetmek için kullandıkları bir yöntem. Daha başka bir söylemle VNC bir diğer bilgisayarın masaüstüne ulaşım sağlayarak grafiksel olarak uzaktan yönetilmesine izin veren yapının genel ismi. Ağ üzerinde klavye ve fare bilgilerini ayrıca masaüstü ekranını bir bilgisayardan diğerine aktararak yapılan bağlantı olarak da adlandırabiliriz.    
VNC platformdan bağımsız işleyen bir yapıya sahiptir. Bundan kastımız, herhangi bir işletim sistemindeki VNC Viewer (VNC izleyici) olarak adlandırılan bir istemcinin yine herhangi bir işletim sistemindeki VNC Server’a (VNC sunucu) bağlanmasıdır. Bunun yanında birçok istemci aynı anda bir sunucuya bağlanma özelliği gösterebilmektedir. 
   
Bu teknolojinin popüler olmasını sağlayan en önemli etkenlerden biri uzaktan teknik destek servislerinin verilebilmesi ayrıca kişilerin işteki bilgisayarlarından evdeki bilgisayarlarına rahatça bağlanmalarının sağlanmasıydı veya tam tersi. 
 
 

 

VNC ve detaylar…    

Bir VNC sistemi istemci, sunucu ve bir haberleşme protokolünden oluşmaktadır ve üç başlıkta özetlenebilir:    
* VNC Sunucu; ekran paylaşımı yapacak makinede çalışan program.    
* VNC İstemci; ekran görüntüsünü alan ve sunucu ile etkileşime geçen yazılım.    
* VNC protokolü RFB (Remote Framebuffer); ham grafik bilgisi ve durum mesajlarının sunucudan istemciye iletilmesi tabanlıdır.    
Bu başlıklar altında irdelenmesi gereken özellikle VNC protokolü çok fazla bant genişliği kullandığı için, bu bant genişliğini azaltmak adına birçok method tasarlanmıştır. öncelikle VNC protokolü sunucu ve istemci arasında haberleşerek hangi tür kodlamanın (Encode) kullanılacağına karar verir. En basit kodlama tüm sunucu ve istemciler tarafından desteklenmekte olup ham kodlama olarak adlandırılmaktadır. Bu kodlamada her bir piksel soldan sağa tarama düzeni ile yollanmaktadır. Tam ekran yollandıktan sonra sadece değişen kareler yollanmaya devam eder. Bu kodlama sistemi sadece ekranın küçük bir bölümünün değişmesi işleminde çok iyi sonuç vermektedir (fare göstergecinin masaüstünde hareket ettirilmesi veya imleç ile veri girişinde). Fakat bant genişliği talebi herhangi bir pencerenin aşağı veya yukarı kaydırılması (Scroll) veya tam ekran video gösterimlerinde çok üst noktalara çıkmakta ve problemler doğurmaktadır. Bu tür problemlere rağmen bant genişliği yüksek olan ağlarda sorun olmaktan çıkmaktadır.    
VNC TCP portlarından 5900’den 5906’ya kadar olan kısmı kullanır. Burada bahsi geçen port numaraları her bir ekran numarasına karşı gelmektedir. Bunun dışında istenilen özel bir port kullanmakta mümkündür. 
 

 

 

ARD    
Nedir bu ARD? ARD Apple Uzak Masaüstü (Apple Remote Desktop) bir Macintosh uygulamasıdır ve 2002 yılında Apple firması tarafından üretilmiştir. Bu sürüm UDP protokolünün 3283 numaralı portunu kullanmakta olup uzak bilgisayarların gözlenmesi ve kontrol edilmesi amacı ile geliştirilmiştir. Ayrıca uzaktaki bilgisayarların tekrar başlatılması veya kapatılması, ekranlarının kilitlenmesi veya açılması işlemleri de düşünülmüştür. İlk sürümde basitçe dosya transfer kabiliyetine de sahip olmasından dolayı uzaktan uygulama kurulmasına bile izin veriyordu.    
2004 yılında Apple şirketi ARD’nin ikinci sürümünü piyasaya sürdü ve kendi ARD protokolünün yanında ayrıca VNC protokolünü kullanmaya başladı. Bu gelişmenin yanında ilk sürümde kullandığı UDP protokolü ile beraber daha stabil olan TCP protokolünü kullanmaya başladı. Daha önemli eklentilerden biri de Görev Listesi denen bir yapıyı ekleyerek görevler sıraya alınabiliyor, monitör edilebiliyor ve ayrıca durumları raporlanabiliyordu. Aralarda gelen birkaç önemsiz sürümden sonra üçüncü sürüm 2006’da kullanıcılara ulaştı ve yazılım güncelleme, Spotlight arama vb. özellikler eklenerek yazılım iyiden iyiye geliştirildi. Yazılım hakkında detaylı bilgi almak için http://www.apple.com/remotedesktop/ adresini kullanabilir sunduğu özellikleri daha ayrıntılı inceleyebilirsiniz.

Sunucu Ayarları    
Leopard sürümü içerisinde hazır ve kullanımı kolay bir VNC sunucu bulunmakta. Bunula birlikte başka bir sunucu kullanmak isterseniz http://www.redstonesoftware.com/downloads/ sitesinden Vine yazılımına bir göz atmanızda yarar var.      
Evet, şimdi sunucumuzu yapılandıracağız. VNC sunucuyu başlatmak Mac OS X’de çok kolay. Sistem Referans (System Preferences) menüsünün altında bulunan Sharing ikonunu kliklediğinizde işlemi hemen hemen yarılamış oldunuz. 
 

 

 

 

Sharing menüsü açılır açılmaz sol bölümde ilgili servisleri görebilmeniz mümkün. Bunların içerisinde bizim haşır neşir olacağımız servis ise Remote Management (Uzak Yönetim). Bu seçeneği işaretlediğinizde artık bir VNC sunucuya sahipsiniz demektir. Orta kısımda göreceğimiz Computer Settings (Bilgisayar Ayarları) ikonuna tıklayarak ortaya çıkan menüde “VNC viewers may control screen with password” seçeneğini işaretleyerek karşısında bulunan alana herhangi bir şifre girebilirsiniz. Ardından OK seçeneği ile yeni ayarları kaydedip VNC sunucumuzu yaratmış olduk.  
 
İstemciler    
İnternet üzerinde karşılaşabileceğiniz birçok VNC istemci bulunmakta. Kimi uygulamalar ücretli kimisi açık kaynaklı uygulamalar.
VNC istemci programları arasında seçim yapmak biraz zor gözükmekle beraber yaptığım küçük bir araştırma sayesinde en hızlı olduğu iddia edilen bir istemci ile karşılaştım, hatta http://www.jinx.de/teclog/2007.08.10.jollysfastvnc-inside-hidden-jolly-labs.html adresinde hız konusundaki videosunu dahi seyrettim. Bu videoda “Chicken of the VNC” ve “JollysFastVNC” uygulamaları karşılaştırılmış ve göründüğü kadarı ile arada bayağı bir fark bulunmakta.
Ben JollysFastVNC’i denedim ve gerçekten hızlı olduğuna karar verdim, fakat ekran render işlemleri biraz kötü gibi geldi ya da testi sabaha doğru yaptığımdan benim algılamamda bir problem vardı.

Her neyse sonuçta Mac altında bahsettiğim bu komik isimli VNC istemcilerin her ikisi de ücretsiz yazılımlar ve her ikisini de test edebilirsiniz.    
Bunların dışında Linux, Windows veya diğer Unix tabanlı işletim sistemleri için TightVNC bulunmakta. Uygulamayı http://www.tightvnc.com/ adresinden inceleyebilir ve/veya yükleyebilirsiniz.     

 

Exit mobile version