Bilim dünyası, uzayda şimdiye kadar gözlemlenen en parlak patlamada çığır açıcı bir keşfe imza attı. Astronomlar, bir yıldızın ölümü sırasında meydana gelen devasa bir gama ışını patlamasında madde ve antimaddenin çarpışmasına dair kanıtlar buldu.
Science dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, GRB 221009A adı verilen ve “Tüm Zamanların En Parlağı” (BOAT) olarak bilinen gama ışını patlaması, bilim insanlarına eşsiz bir fırsat sundu. Hollanda’daki Radboud Üniversitesi’nden Dr. Maria Edvige Ravasio liderliğindeki ekip, patlamadan yaklaşık 280 saniye sonra ortaya çıkan benzersiz bir emisyon çizgisi tespit etti.
Dr. Ravasio, “Bu sinyali ilk gördüğümde tüylerim diken diken oldu. Analizlerimiz, bunun 50 yıllık gama ışını patlaması araştırmalarında görülen ilk yüksek güvenilirlikli emisyon çizgisi olduğunu gösteriyor” dedi.
Araştırma ekibi, bu emisyon çizgisinin elektronlar ve pozitronlar (elektronların antimadde karşılığı) arasındaki çarpışmalardan kaynaklandığına inanıyor. INAF-Brera Gözlemevi’nden Dr. Om Sharan Salafia, “Bu özelliğin sadece bir gürültü dalgalanması olma olasılığı 500 milyonda birden az” açıklamasını yaptı.
Uzmanlar, elektron-pozitron çiftlerinin ışık hızının %99.9’u kadar bir hızla hareket etmiş olması gerektiğini belirtiyor. Bu durum, BOAT’ın ne kadar şiddetli bir patlama olduğunu gözler önüne seriyor.
GRB 221009A, Dünya’dan yaklaşık 2.4 milyar ışık yılı uzaklıkta meydana geldi ve Güneş’ten 20 kat daha büyük bir yıldızın çöküşünden kaynaklandı. Patlama o kadar güçlüydü ki, uzay tabanlı X-ışını ve gama ışını teleskoplarını geçici olarak devre dışı bıraktı.
Bu keşif, evrendeki en yoğun olaylardan biri olan gama ışını patlamalarının daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacak. Ayrıca, madde-antimadde etkileşimleri ve yüksek enerjili astrofizik süreçler hakkında yeni bilgiler sunuyor.
Bilim insanları, BOAT’ın kalıntılarını incelemeye devam ediyor. Nisan ayında yapılan bir çalışmada, James Webb Uzay Teleskobu kullanılarak patlamanın bir süpernova kaynaklı olduğu doğrulandı. Ancak ağır elementlerin kökeni gibi bazı sorular hala yanıt bekliyor.