Son 20+ Yıla Damgasını Vuran Teknolojik Gelişmeler

2000’lerin ilk yıllarında başlayan serüvende sayısız trend ve gelişime tanıklık ettik. Bu uzun serüvende internetin yükselişini anbean takip etme imkânı bulduk; sosyal medya yükseldi, mobil ekosistem, donanım, yazılım, yapay zeka gibi birçok başlıkta devrim niteliğinde adımlara atıldı geride kalan yıllarda.

Newtech, geride kalan 20+ yılda teknolojinin nabzını siz değerli okurları için tuttu; tutkuyla, gururla!

Yolculuk ara vermeden devam ederken teknoloji dünyasına dair en güncel haber, analiz, makale, inceleme ve ipuçlarını 250 sayıdır sizlerle buluşturan, okurun beklentilerine en iyi yanıtları veren Newtech, bir kilometre taşını daha geride bırakıyor.

Dile kolay… Bu kapsamdaki çok özel sayısında NewTech ailesi, değerli okurlarını tarihte bir yolculuğa çıkarmak istedi. Zamanda yolculuğa hazır mısınız? İşte karşınızda son 20+ yılın teknoloji alanındaki en önemli olayları!

Son 20+ Yılın Teknoloji Alanındaki En Önemli Gelişmeleri

Son 20+ yılda teknoloji dünyasında ne tür gelişmeler yaşandı, en çok neler konuşuldu? Gelin, bunları çıkacağımız bu harika teknolojik yolculukta hızlıca inceleyelim.

2000

• İlk kameralı cep telefonları kullanıcıların beğenisine sunuldu.
• AT&T, Amerika’da ilk kez telefonlardan kısa mesaj hizmetini başlattı.
• USB Flash Bellekler ilk defa satışa çıkarıldı.

2001

• İlk hibrit araç olan Toyota Prius, 2001 yılında tüm dünyada satışa sunularak yeni bir çağın başlangıcını gerçekleştirdi.
• İlk Apple Store, ABD’nin Washington eyaletinde açıldı.
• Dosya paylaşım sistemi olan BitTorrent tanıtılarak internet camiasında büyük ses getirdi.
• Microsoft, oyun dünyasına Xbox ile giriş yaptı.
• Apple, iPod’u “1000 şarkı cebinizde” sloganı ile tanıttı. 5 GB ve 10 GB’lik modelleriyle müzik severlerin büyük beğenisini topladı.

2002

• İlk kablosuz kulaklıklar kullanıcılarla buluştu.

2003

• Skype ilk olarak Avrupa’da Estonyalı mühendisler tarafından, Niklas Zennstroem ve Janus Friis önderliğinde kuruldu. Hedef, P2P protokolünü kullanarak arama maliyetlerini azaltmaktı.
• Jimmy Wales günümüzde tarihin en büyük ansiklopedisi olan ve kullanıcılar maddelerin kullanıcıları tarafından oluşturulup değiştirilmesine imkân sağlayan Wikipedia’yı kurdu.
• Sosyal medya kavramını ilk olarak hayatımıza sokan isimlerden biri olan MySpace kuruldu.
• Dalsa Origin model adıyla ilk 4K kamera tanıtıldı.

2004

• Mark Zuckerberg, ilk olarak Facemash adını verip sonradan Facebook olarak değiştirdiği sosyal ağını Harvard Üniversitesinde faaliyete geçirdi.
• Mozilla’nın Firefox tarayıcısı kullanıcılarla buluştu.
• Apple iPod Classic ve iPod mini, MP3 dünyasının yeni fenomenleriydi artık.
• İlk HDTV’ler teknoloji raflarında.
• Cep telefonlarında 1 MP kamera ilk kez kullanılmaya başlandı.
• Türkiye’de mobil operatör AVEA kuruldu.
• Yandex Haritalar yayınlandı.
• Google Gmail, ilk kez hizmet vermeye başladı.

2005

• Günümüzde iki milyardan fazla kullanıcısıyla dünyanın en büyük video paylaşım platformu olan YouTube piyasaya çıktı. Merhaba uçsuz bucaksız multimedya dünyası!
• Google’ın harita servisi Google Maps tanıtıldı.
• USB bellekler, Flappy disklerin yerini aldı.
• Facebook artık küresel. 2005 yılından itibaren ABD sınırları dışına çıkıyor.
• Vodafone Türkiye kuruldu.
• Devrim niteliğindeki oyun konsolu Nintendo Wii oyun severlerle buluştu.

2006

• Sosyal paylaşım sitesi Twitter, Jack Dorsey tarafından kuruldu. Siteden atılan ilk tweet, yine Jack Dorsey tarafından 21 Mart 2006 akşamında atıldı.
• TTNET kuruldu.
• Sony, PlayStation 3’ü piyasaya sürerek oyun dünyasında çığır açmaya devam etti. Konsol, 11 Kasım 2006’da satışa sunuldu.
• Dünyanın en popüler müzik akış servisi Spotify, İsveç’te kuruldu.

2007

• Apple, iPhone’u tanıttı. Satışa çıktığı günün öncesi gecesinde binlerce insan iPhone sahibi olabilmek için mağazaların kapısında nöbet tuttu.
• iPhone ile birlikte mobil işletim sistemi iOS de yayınlandı. Daha sonra iPad ve iPod touch cihazlarında da kullanıma sunulan iOS, günümüzde Android’le beraber mobil ekosistemin iki önemli mobil işletim sisteminden biridir.
• Dünyanın hemen her noktasındaki sokakların görünümü sunan Google Sokak Görünümü servisi yayınlandı.
• Bulut tabanlı depolama sistemi Dropbox kuruldu.
• Sinemalarda 3D filmlerle tanıştık.
• Hitachi firması tarafından ilk 1 TB harddisk satışa sunuldu.
• Netflix, internet üzerinden video akış hizmeti sunmaya başladı.

2008

• URL sayısı 1 trilyona ulaştı.
• Günlük web sayfası gösterimi 1,5 trilyon seviyesine geldi. 2008 itibarıyla online oyunlar, e-ticaret gibi “internetin muhteşem çocukları” çığ gibi büyümeye devam ediyor…
• İki arkadaşın oturma odalarına bir şişme yatak koyarak başlattığı Airbnb projesi, San Francisco’da hayata geçti.
• Teknoloji dünyası adına önemli bir milat olarak açık kaynak kodlu yeni mobil işletim sistemi “Android”, Google tarafından 23 Eylül 2008 tarihinde yayınlandı.
• İlk Android akıllı telefonu olan T-Mobile G1 satışa sunuldu. HTC üretimiydi. Ne günlerdi ama!
• Astrofizikçiler evrenin yaşının 13,7 milyar olduğunu doğruladı.

2009

• Travis Kalanick ve Garrett Camp, ilk adı Ubercab olan Uber’in mobil uygulamasını hayata geçirdi.
• Google’ın piyasa değeri 140 milyar doları aştı.
• Elon Musk önderliğindeki SpaceX, Falcon 1 roketini geliştirdi.
• 3D tarama teknolojisi ilk kez ortaya çıktı.
• Kısa sürede küresel bir fenomene dönüşen mobil oyun “Angry Birds”, Aralık ayında yayınlandı.
• Samsung’un Android’li ilk akıllı telefon modeli GT-I7500 tanıtıldı. Bu telefon Qualcomm MSM7200a CPU’ya sahipti. 3.2 inç boyutunda ekranı ve 5 megapiksellik kamerası vardı.
• Günümüzün en popüler kripto para birimi olan “Bitcoin” duyuruldu. Ah o günlerde birkaç tanecik Bitcoin almak vardı!
• İlk mobil banka uygulaması yayınlandı.
• Bitcoin-Blockchain ağı çalışmaya başladı.
• Mobil POS çözümlerine yönelik ilk adım atıldı.

2010

• Apple, iPad’i tanıttı. Steve Jobs’un iPhone’dan daha önce geliştirmeye başladıklarını söylediği iPad, ilk bir ay içinde milyonluk satış barajını aştı.
• Apple’ın iOS’i ve Google’ın Android’in ardından Microsoft tarafından geliştirilen Windows Phone işletim sistemi yayınlandı.
• Fotoğraf ve kısa video paylaşım ağı Instagram, Ekim 2010’da kuruldu. Çekilen fotoğrafların üzerinde filtre kullanma ve sosyal medya servisleri ile paylaşım şeklindeki kullanım yapısı ile sonraki yıllarda çığ gibi büyüyen bir trend halini aldı. İlk olarak Burbn adıyla faaliyete geçmişti.
• 2010 yılında yayınlanan bir diğer dev yazılım da WhatsApp oldu.
• Çin merkezli teknoloji şirketi Xiaomi kuruldu.
• iPhone, Android ve Symbian telefonlar için sesli çeviri özellikli yazılımların da doğuşuna sahne oldu.
• Artırılmış Gerçeklik popülerleşmeye başladı. Gerçek dünyadaki görüntü kayıtlarının 3 boyutlu sanal elementlerle bir araya getirilmesi şeklinde özetlenebilen AR için emekleme yılları başladı…
• Konuşarak çeviri telefonlarda yaygınlaşmaya başladı.
• Çin’de, Tianhe adı verilen süper bilgisayarlar kullanılmaya başlandı.
• Microsoft Azure tanıtıldı.
• YouTube’da 4K çözünürlüklü video devri başladı.
• Amerika Birleşik Devletleri’nde 4G’ye geçildi.

2011

• iMessage ile SMS yerine Wi-Fi üzerinden mesaj göndermeye başladık.
• Dünyayı kasıp kavuran Minecraft piyasaya çıktı. Mojang Studios tarafından geliştirilen Minecraft, tüm zamanların en çok satan oyunu oldu.
• Teknoloji yayıncılığına yeni bir soluk getiren The Verge ABD’de yayın hayatına başladı.
• Arap Baharı protestoları sosyal medyanın etkisiyle yayıldı. İnternetin gücü artık her yeri sarmıştı.
• Siri sesli asistanı, iPhone 4S ile birlikte gömülü olarak kullanıcılara sunulmaya başlandı.
• Snapchat kuruldu. Kaybolan fotoğraf ve video mesajları ile inanılmaz bir etki yarattı.
• Justin TV’nin oyun kategorisinin çok büyük derecede ilgi görmesinin ardından Twitch TV kurularak oyun sektöründeki büyük sıçramaya ön ayak oldu.
• USB 3.0 kullanımı oldukça yaygınlaştı.
• Dünyada ilk kez üretilen 22nm işlemci, Intel imzası taşıyordu.
• Tüketici robotları satışlarında büyük sıçrama kaydedildi. Dünya genelindeki tüketici odaklı robot sayısı 11 milyonu aştı.
• Akıllı telefonlar için geliştirilmiş, platformlar arası çalışma özelliğine sahip bir anlık mesajlaşma uygulaması olan Snapchat kuruldu.
• Apple’ın kurucularından ve bilgisayar endüstrisinin önderlerinden Steve Jobs, 5 Ekim 2011’de hayatını kaybetti.
• Endüstri 4.0 kavramı, ilk kez Almanya’da Hannover Fuarı’nda kullanıldı.
• Apple’da yeni CEO belli oldu. Tam bir ekonomi ve pazarlama uzmanı olan Tim Cook, şirketin gelirlerini büyük bir ivme ile yükseltmeye başladı.

2012

• Huawei, Ericsson’u geçerek dünyanın en büyük ağ ve telekomünikasyon cihazı üreticisi oldu.
• İlk sanal gerçeklik seti olan Oculus VR piyasaya sürüldü.
• Facebook, Instagram’ı satın aldı.
• Nintendo, oyun konsolu Wii U’yu tanıttı.
• Facebook halka arz edilerek “tarihte halka arz edilen en büyük teknoloji şirketi” ünvanının sahibi oldu.
• Raspberry Pi yayınlandı. Birleşik Krallıkta geliştirilen Raspberry Pi, bilgisayar bilimlerini okullarda ve gelişmekte olan ülkelerde öğretmek amacıyla tasarlandı.
• Tesla Model S tanıtıldı ve elektrikli araç dünyasında kartların yeniden dağıtılmasını sağladı.
• Tablet görünümünde bilgisayar olan Microsoft Surface görücüye çıktı.
• Dünyanın dört çekirdekli işlemciye sahip ilk akıllı telefonları 2012 yılında sahne almaya başladı. Samsung Galaxy S3, HTC Edge, HTC Zeta, HTC Quattro tablet and the Asus Transformer Prim öne çıkan modeller arasındaydı.
• Yıllar süren çalışmaların ardından Microsoft, en beğenilen işletim sistemlerinden biri olan Windows 8’i piyasaya sürdü.
• Önceki modelinden daha hızlı olan ve daha büyük ekrana sahip iPhone 5 satışa sunuldu. Ayrıca tasarımıyla kullanıcıların çok büyük bölümünün beğenisini kazandı.
• 4K çözünürlüklü televizyonlar hayatımıza girdi.

2013

• DJI Phantom 1 ile drone pazarı oluşmaya başladı.
• Ethereum kripto parası icat edildi.
• Nvidia G-Sync tanıtıldı.
• İlk QLED TV, Sony tarafından sunuldu.
• Dünyadaki verinin %90’ı son iki yıl içerisinde yaratıldı.
• Sony PlayStation 4 piyasaya çıktı.
• Microsoft Xbox One piyasaya çıktı.
• Güney Kore’de görünmez bir gökdelen tasarlandı. Planlara göre 450 metre yüksekliğinde olacak olan gökdelen, uçaklara ve kuşlara görünür özellikte olacaktı.
• Bükülebilir ekranlar gelmeye başladı. Bu yeni ekran teknolojisi büyük ekran, küçük ekran yapılarında, kavisli ekran gibi formlarda karşımıza çıkmaya devam edecekti.

2014

• Amazon Echo ve sesli asistanların kraliçesi Alexa piyasaya çıktı.
• Günümüzdeki akıllı saat ekosisteminin öncülerinden Apple Watch duyuruldu.
• Netflix, 50 milyon ücretli üye sayısına ulaştı.
• Android TV platformu yayınlandı.
• Mobil ödeme sistemi Apple Pay tanıtıldı. Bu arada geçtiğimiz ay 10. yaşını kutladığını belirtelim.
• Akıllı telefonlar için geliştirilen işletim sistemi Wear OS, Google tarafından yayınlandı.
• Google Glass tanıtıldı. Uzun yıllardır prototip halinde olan Google’ın sanal gerçeklik gözlüğü ilk kez tüketicilerle buluştu.
• 14 nanometre çipler piyasaya sürüldü. Daha yüksek performans ve yeni olanakların kapısı aralanıyordu.
• Küresel internet bağlantı hızı ortalaması 4.6 mbit/s’ye ulaştı. İnternetin en hızlı olduğu ülke 4.6 mbit/s ortalaması ile Güney Kore olacaktı.
• Akıllı saatler popüler hale geldi.
• MotionSavvy şirketi ilk kez işaret dili çeviri sistemini hayata geçirdi.
• Kablosuz şarj teknolojisi hayatımıza girdi.

2015

• Microsoft, Windows 10’u yayınladı.
• Elektrikli otomobil kullanıcılarının sayısı dünyada 1 milyona ulaştı. Sıfır karbon emisyonu ile bu tür araçların daha yeşil bir Dünya için önemi büyük.
• Online bankacılıkta kişisel parmak izi okuyucular ilk kez kullanılmaya başlandı.
• Audi’nin geliştirdiği sürücüsüz otomobil, San Francisco’dan New York’a kadar %99 oranında otonom olarak seyahat gerçekleştirdi.
• 2014’te tanıtılan Apple Watch satışa sunuldu.
• Apple Music duyuruldu.
• Japonya’nın geliştirdiği Maglev hızlı treni saatte 603 kilometre hıza kadar ulaştı.
• Bilim insanları dokunulabilir 3 boyutlu hologram üretmeyi başardılar.
• Elektrikli kaykay olarak da bilinen “hoverboard”lar ilk kez satışa sunuldu.

2016

• Yüksek çözünürlüklü CCTV kameralar artık neredeyse her yerde.
• Sony, seviyeyi bir adım daha yukarı çıkarmak amacıyla oyunlarda sanal gerçekliği kullanmak amacıyla PlayStation VR’ı tanıttı.
• OLED ekranlar yaygınlaştı.
• Netflix, Türkiye’de faaliyetlerine başladı. İstanbul’da gerçekleşen etkinlikteki Netflix Kurucusu Reed Hastings ve Serdar Kuzuloğlu’nun keyifli sunumları hafızalarda.
• Milyonları peşinden sürükleyen ve Niantic tarafından geliştirilen Pokemon Go yayınlandı. Telefonların GPS özelliğini kullanarak çalışan oyun, çok büyük ses getirdi.
• Windows 10’lu cihaz (tablet, PC, vb) sayısının 400 milyona ulaştığı açıklandı.
• Dünya genelinde 2016 yılı itibarıyla toplam iPhone satışlarının 1 milyarı geçtiği duyuruldu.
• 10nm teknolojisine sahip ilk işlemcilerinin üretimlerine başlandı. 2017’de bu modülün yer aldığı ilk cihazlar tüketicilerle buluşmaya başladı.
• AR ve VR üretiminde zirve, çokyönlü şekilde uygulama ve oyun geliştirme faaliyetleri.

2017

• Elektrikli ve hibrid tırların satışları yıllık 100.000’e ulaştı.
• AMD, Ryzen çipini tanıttı.
• Kitleleri peşinden sürükleyen battle royale tarzındaki video oyunu PUBG yayınlandı.
• Tarihin en başarılı video oyunlarından Fortnite yayınlandı.
• Apple’ın akıllı telefon modellerinin 10. Yılı için hazırladığı iPhone X, ‘Geleceğe Merhaba Deyin’ sloganı ile tanıtıldı.
• Elektrikli araçları ana akım yapabilecek en büyük adımın atıldığı olay olan Tesla Model 3 tanıtıldı.
• Hem ev konsolu hem de taşınabilir konsol olarak hibrid şekilde tasarlanan Nintendo Switch tanıtıldı.
• TikTok, Çinli şirket Bytedance tarafından yayınlanarak dünyayı etkisi altına almaya başladı. Kullanıcılarının 3 ila 15 saniyelik videolar paylaşmasına izin veren uygulama kısa sürede çok büyük ilgi gördü.
• Hanson Robotics tarafından geliştirilen robot Sophia’ya Suudi Arabistan tarafından vatandaşlık verildi. Sophia, “gelecekte aile kurmak istediğini” söyledi.
• Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 150 ülkeden 300 bini aşkın bilgisayarı etkileyen WannaCry adlı fidye yazılımı siber saldırıları yıla damgasını vurdu.
• Bitcoin, 2017 yılının sonuna doğru, günümüzdeki popülaritesine kaynaklık eden tarihi bir sıçrayış yaşayarak 20 bin dolara yaklaştı.
• Twitter’ın 140 karakterlik tekil paylaşım karakteristiği değiştirildi. Artık yeni limit 280 karakter.

2018

• Çin ve Rusya arasında çözülemez kuantum kriptografi kullanılarak bir video görüşmesi gerçekleşti.
• İlk 8K OLED TV, LG tarafından duyuruldu.
• Saniyede bir milyon kare çeken telefon kameraları hayatımızda.
• Üç boyutlu metal yazıcılar geliştirildi.
• Elon Musk, SpaceX roketi ile uzaya Tesla marka otomobil gönderdi.
• Netflix’in küresel internet trafiğinin yüzde 15’ini tükettiği ve bu yönüyle YouTube’u geride bıraktığı açıklandı.
• Dünyanın katlanabilir özellikteki ilk telefonu Royole Flexpai satışa sunuldu. Çin merkezli teknoloji şirketi, söz konusu modeliyle 2019’un ilk aylarında tanıtılan birçok modele de ilham verdi.
• Facebook’un ABD Başkanlık Seçimi’ne etki edecek düzeyde bir skandala karıştığı ve 50 milyon kullanıcısının verilerini sızdırdığı ortaya çıktı.
• Bill Gates, dünyanın en zengin iş adamı ünvanını Amazon’un kurucusu Jeff Bezos’a kaptırdı.

2019

• 5G tanıtıldı.
• LED teknolojisi aydınlatma sektörünü domine etti.
• Thor ET-One, elektrikli kamyon piyasasına güçlü bir giriş yaptı.
• Intel, iş dünyasının yükünü omuzlarına alacak en güçlü iş istasyonu işlemcisi Xeon W-3175X’i tanıttı.
• Makine öğreniminin manipülasyon amacı ile kullanıldığı en gelişmiş yöntem olarak beliren Deepfake, 2019’da sosyal medyanın ana gündeminde yer alan gelişmelerden biri oldu.
• ABD ile Çin arasında yaşanan ticari gerginliğe ve yapılan ambargo tehditlerine rağmen Huawei 2019’un amiral gemisi P30 Pro ile yükselişine devam etti.

2020

• Mart ayından itibaren küresel bir salgın haline dönüşen Koronavirüs, teknoloji dünyasını birçok yönüyle etkiledi.
• PlayStation ve Xbox tarafında yeni nesil oyun konsolları tanıtıldı.
• İnternet kullanıcı sayısı 5 milyara ulaştı.

2021

• Metaverse ve NFT (dijital sertifikalar) gibi kavramlarla tanıştık.
• 2021’e damga vuran konulardan biri de çip kıtlığı oldu.
• Bezos Amazon CEO’luğunu bıraktı
• Facebook, kurumsal adının ‘Meta’ olarak değiştirileceğini açıkladı. Devamında WhatsApp, Instagram gibi diğer platformlar için Meta, bir ‘çatı şirket’ haline dönüştürüldü.

2022

• Fotonik silikon çipler geliştirildi.
• Artırılmış, sanal ve karma gerçeklik gibi kavramların ardından “Genişletilmiş gerçeklik” ile tanıştık. Bu kavram, sanal dünyanın tüm teknolojilerini aynı potada birleştiriyor.
• Yapay zeka ile ilaç üretilmeye başlandı.
• Elon Musk Twitter’ı yaklaşık 44 milyar dolara satın aldı.
• ChatGPT ilk olarak 30 Kasım 2022 tarihinde kullanıma sunuldu.

2023

• Yapay zekanın geniş kesimlerce benimsendiği, bilinirliğinin arttığı bir yıl oldu 2023.
• Sağlık teknolojilerinde uzaktan erişim odağında birçok gelişme yaşandı.
• VR, öğrencilere gerçek dünya deneyimlerine benzeyen, etkileşimli ve daldırıcı (immersive) ortamlar sundu.
• E-ticarette kişiselleştirmenin yılı. E-ticaret platformları müşteri davranışlarının analizinde etkin inovasyonlarla daha etkili sonuçlar almaya başladı.

2024

• 6G’nin teorik altyapısı şekillenmeye başlıyor. 2030’lara doğru beklenen bu teknoloji, insan-makine arayüzlerinde büyük bir devrim yaratma potansiyeline sahip.
• 2024’te kuantum bilgisayar teknolojisi büyük sıçramalar yaptı. Google, IBM ve diğer teknoloji devleri, kuantum üstünlüğüne ulaşma konusunda önemli ilerlemeler kaydetti.
• Endüstriyel ve hizmet robotları, 2024’te daha fazla sektörde yer buldu. Özellikle üretim, sağlık, tarım ve lojistik gibi alanlarda robotik çözümler, verimliliği artırıyor. Ev robotları kullanıcı deneyimini zenginleştiriyor.
• Makine öğrenmesi ve yapay zeka tarihinin en önemli yılını geride bırakıyor. Birçok alandaki gelişmeler ile yapay zeka, geleceğe damga vuracak teknolojilerin başında gelecek.
• Yapay zeka tarafından oluşturulan metin, resim, video ve müzik dahil olmak üzere içeriklerde rekor kırıldı.
• Elektrot teknolojisi, derin öğrenme algoritmaları ve yapay zeka tabanlı dil modelleri ile beyin-bilgisayar arayüzü adı verilen fütüristik bir cihaz geliştirildi. Bu çalışmanın amacı, felç veya diğer tıbbi rahatsızlıklar nedeniyle ciddi nörolojik sorunları olan hastaların tekrar konuşmayı öğrenmelerine yardımcı olmak.
• Newtech dergisinin 250. sayısı yayımlandı.