İnsanlar nesnelere değer verme fikri ortaya çıktığından beri dolandırıcılığın dürüst insanlar için her zaman bir risk faktörünün söz konusu hâle geldiği söylenebilir. Bu cümle bile scam nedir sorusunu cevaplamak için yeterli olsa da bilinçli bir internet kullanıcısı olma yolunda ilerlerken bundan çok daha fazlasını bilmeniz gerekiyor.
Bu yazıda size scam kelimesinin ne anlama geldiği de dahil olmak üzere tüm olası risklere değinerek bunlardan nasıl korunmanız için en sık başvurulan yöntemleri öğrenmenize yardımcı olacağız.
Scam Nedir?
Scam, dolandırıcılık anlamına gelir. Dijital çağdan önce dolandırıcılıklar daha çok gerçek dünyada yapılıyordu. Genellikle grup hâlinde dolaşan dolandırıcılar, halka açık kalabalık yerlerde kurbanlarını tuzağa düşürmeye çalışıyordu.
Teknoloji geliştikçe dolandırıcılık teknikleri de gelişti. Tren yolculuklardan e-postalara uzanan dolandırıcılık yöntemleri, yıllar içinde gelişen teknolojiye bağlı olarak inanılmaz tehlikeli bir hâl aldı. İnsanların artık küreselleşen dünyayla birlikte her an iletişim hâlinde olduğu göz önünde bulundurulacak olursa konuştuğunuz kişinin bir dolandırıcı olmadığına ilk bakışta asla karar veremezsiniz.
Scammer olarak tabir edilen dolandırıcıların bugün en çok başvurduğu yöntemleri güvende kalmak istiyorsanız kesinlikle bilmeli ve bunlara karşı dikkatli olmalısınız.
Scam Türleri Neler?
İnternetin yaygınlaşması, dolandırıcıların daha fazla kişi ve kuruma ulaşmasını sağladı. Dolandırıcılar, geleneksel yöntemleri bir kenara bırakıp artık daha gerçekçi ve ikna edici teknikler geliştiriyor. Bu nedenle tek bir dolandırıcılık yönteminden bahsetmek artık imkânsızdır.
Çevrim içi ortamda güvende kalmak için aşağıdaki dolandırıcılık yöntemleri hakkında bilgi sahibi olmanız gerekiyor.
Kimlik Avı Dolandırıcılığı
Kimlik avı dolandırıcılığı, dolandırıcıların gerçek bir kurum ya da kişi gibi davranmasıdır. Scammer, bu yöntemle kurbanın kimlik bilgilerini, kredi kartı bilgilerini ve kişisel bilgilerini ele geçirir. Elde topladığı bilgileri daha sonra kişinin parasını çalmak, şantaj yapmak gibi amaçlarla kullanır.
Bu dolandırıcılık yöntemi geçmişte daha çok e-posta yolu ile gerçekleştiriliyordu fakat bugün anlık mesajlaşma uygulamaları ve sosyal medya platformları da dahil olmak üzere pek çok alanda kimlik avı saldırısı düzenleniyor.
Kiralama Dolandırıcılığı
Bu çok yaygın karşılaşılmaya başlanan yöntemlerdendir. Örneğin bir ev kiralamak istediğinizi varsayalım. Dolandırıcı aslında kiralık olmayan bir evi siz ziyaret etmeden depozito alır ve parayı aldıktan sonra ortadan kaybolur.
Evden Çalışma Dolandırıcılığı
Bu dolandırıcılık yöntemine genellikle WhatsApp’ta rastlanıyor. Kurbana belirli bir çalışma saati olmadığı, günde sadece birkaç dakika ayırarak belirli miktarda para kazanabileceği söyleniyor.
Catfishing
Scammer, catfishing yönteminde başka bir kişinin hayatını kopyalar ve kendisini o kişinin yerine koyar. Hayatını kopyaladığı kişi gibi davranan dolandırıcı, karşıdaki kişinin güvenini kazandıktan sonra ondan acil bir durum için para ister ya da hakkında topladığı bilgileri kurbanın aleyhine kullanır.
Sahte Yazılımlar
Bu dolandırıcılık yöntemi genellikle gerçek bir yazılım taklit edilerek yapılıyor. Kullanıcı tehdit altında olabileceği konusunda uyarılıyor ve yazılımı indirmesi sağlanıyor. Daha sonra kurbanın cihazına kötü amaçlı yazılım bulaşıyor.