Rootkit Nedir? Nasıl Temizlenir?

Rootkit muhtemelen hiçbir kullanıcının sistemine bulaşmasını istemeyeceği kötü amaçlı yazılımlardan biridir. Bilgisayarınızı ondan uzak tutmak için rootkit nedir ve nasıl tespit edilir gibi soruların cevabını iyi bilmeniz gerekiyor.

Bu kılavuzda rootkit virüsünün ne olduğunun yanı sıra belirtileri, korunma yolları ve ondan kurtulma yöntemleri gibi çeşitli konulara da değinerek güvende kalmanız için yapmanız gereken hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlayacağız.

Rootkit Nedir?

Rootkit, gizli olarak çalışırken kötü niyetli kişilerin herhangi bir sisteme ayrıcalıklı erişim kazanmasını mümkün kılan bir kötü amaçlı yazılım türüdür. Rootkitler genellikle veri çalmak, başka kötü amaçlı yazılımlar yüklemek veya siber saldırılar gerçekleştirmek amacıyla kullanılır.

Bir sisteme kimlik avı saldırıları, kötü amaçlı yazılım yüklemeleri ve USB sürücüler gibi çeşitli yollarla bulaşabilir. Bir rootkit yüklendikten sonra tespit edilmesi ve kaldırılması çok zor olabilir.

Temelde iki türe ayrılır:

• Kullanıcı modu: Kullanıcı modunda çalışır, bu nedenle bazı antivirüs programları tarafından daha kolay tespit edilebilir.
• Çekirdek modu: İşletim sistemi çekirdeği ile doğrudan etkileşime girer. Bu da onu tespit etmeyi ve kaldırmayı zorlaştırır.

Rootkitler ciddi bir güvenlik tehdididir çünkü bilgisayar korsanlarına sistem üzerinde tam kontrol izni verebilir. Bir rootkit yüklendikten sonra kötü amaçlı kişiler sistemde istediği ne varsa hepsini yapabilir. Bunlara örnek olarak şunlar verilebilir:

• Virüsler, casus yazılımlar ve Truva atları gibi diğer kötü amaçlı yazılımların yüklenmesi
• Sistemin bir botnet ağının parçası hâline getirilmesi
• Parolalar, kredi kartı numaraları ve kişisel bilgiler gibi verilerin çalınması
• Hizmet reddi (DoS) saldırıları ve dağıtık hizmet reddi (DDoS) saldırıları gibi siber saldırıların başlatılmasına kolaylık sağlanması

Rootkit Virüsünden Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

Rootkit, bilgisayarınızın güvenliği için ciddi bir tehdittir. Bu nedenle bilgisayarınızı rootkitten korumak için gerekli önlemleri almak bir zorunluluktur. Sisteminizi güvende tutmak için şu adımları attığınızdan emin olun:

• Oltalama (phishing) saldırılarına karşı dikkatli olun.
• İşletim sisteminizi ve yüklü yazılımları her zaman güncel tutun.
• Her USB bellekten dosya aktarımı yapmayın.
• Güvenilir bir antivirüs programı kullanın.
• Bilinmeyen kaynaklardan yazılım indirmekten kaçının.

Phishing saldırıları, internet kullanıcılarının sahte web sitelerine yönlendirilmesi ile yapılan saldırılardır. Bilinmeyen, güvenilir olmayan kaynaklardan yazılım indirmekten de mutlaka kaçınmalısınız. Bir ürün ya da hizmetin normalde ücretli olmasına rağmen size ücretsiz olarak sahip olmayı vadeden sitelere dikkat edin.

USB bellekten de virüs bulaşma ihtimali vardır. Bu nedenle her USB bellekten dosya aktarımı yapmamalısınız.

En önemlisi, işletim sistemini ve yüklü olan yazılımları her zaman güncel tutmaktır. Bir güvenlik açığı bile bilgisayarınızı riske atabilir.

Rootkit Nasıl Tespit Edilir?

Bilgisayarınızda rootkit olduğunu gösteren bazı belirtiler vardır. Rootkit olduğunu tespit etmek için şunlara dikkat etmelisiniz:

• Bilgisayar arada sırada kendi kendine yeniden başlatılabilir.
• Beklenmedik anda mavi ekran gibi hatalar verebilir.
• Cihaz genel olarak daha yavaş çalışmaya başlar. Harici aygıtların etkileşim hızında ciddi düşüş yaşanır.
• Kullanıcı tarafından gerçekleştirilmeyen arka plan değiştirme gibi işlemlerin gerçekleştiği görülür.
• Web sitelerine erişimde sık sık sorun meydana gelir.

Rootkit Nasıl Temizlenir?

Rootkit’ler tespit edilmesi ve kaldırılması zor olabilen kötü amaçlı yazılımlardır. Kötü niyetli kişilere sistem üzerinde tam kontrol vererek onların herhangi bir işlem gerçekleştirmelerini mümkün hâle getirir.

Bilgisayarınıza bir rootkit bulaşmış olabileceğini düşünüyorsanız ondan kurtulmak için yapabileceğiniz birkaç şey vardır:

• Bir antivirüs programı kullanın. İyi bir virüsten koruma yazılımı, tam sistem taraması yaparak rootkitleri tespit edip kaldırabilir.
• Virüsten koruma yazılımı eğer rootkiti tespit edemezse işletim sistemini yeniden yükleyebilirsiniz. Sistemin durumu eğer kritik ise bunu kaldırmanın tek yolu işletim sistemini yeniden yüklemekten geçiyor.