Karmaşık Photoshop çalışmalarında en büyük yardımcınız Mask”lardır. Kesme, seçme, kompozit geçişler konusunda en iyi sonuçları Mask”ları kullanarak elde edersiniz. Her düzeydeki Photoshop kullanıcısı için yazılan bu makale bu noktada önemli bir boşluğu dolduracaktır. |
 |
| Mask”lar üzerine bilgi aradığınızda çok klasik ve genel geçer bilgilerin haricinde özel noktaları derinlemesine inceleyen yazılara çok az rastlayabilirsiniz. Bu bilgi açığını kapatmak amacıyla bu konuda yazılar yazdım ama geneli bir araya getirme fırsatım olmamıştı. Bu özel dosya ile birlikte yazılarımı tekrar bir araya getirerek Mask”lar konusunu detaylı bir şekilde ele almak istedim. Masklar birçok kullanıcının merak ettiği, herkes tarafından dillendirilen ama fazla bilinmeyen, etkili kullanılamayan Photoshop harikalarından ve en önemli özelliklerinden biridir. Mask”ların temel kullanım özelliklerinden çeşitli kullanım alanlarına kadar, uygulamalı anlatımlarla bu yazıda bulabilirsiniz.
Mask”lar dünyası geniş bir konu ve ayrıntılara mümkün olduğunca inmeye çalışacağım. Photoshop”un en önemli yönlerinden biri olan Mask”lar üzerinde uzmanlaşarak ihtiyaçlarınızı çok daha basit ve kolay yollardan karşılayabileceksiniz. En temel konudan başlayarak tüm detaylarıyla Photoshop CS4 kullanarak incelemeleri ve uygulamaları örnekleri ile birlikte gerçekleştireceğiz. Bu yazımda Mask”ları tüm yönleriyle ele alarak, bu konuda bir başvuru kaynağı hazırlamaya çalıştım. Bu yazımla ilgili olarak sorularınız olursa, bir yerde takılırsanız hiç çekinmeden bana e-mail yazabilirsiniz. Sorularınıza en kısa zamanda yanıt vermeye çalışacağım. Bu tür eğitsellerle fazla vakit geçirdiğinizde, sürekli hazır çözümleri araştırma eğilimi farkında olmadan artmıştır. Bu sebeple çalışma hayatında karşımıza çıkan özel uygulama ve problemlere karşı çözüm üretmede sıkıntılar yaşanmıştır. |
| Photoshop”a Dair Internet ortamında Photoshop hakkında birçok site, eğitim kaynakları mevcut. Kullanıcıların kendi aralarındaki konuşmalarında yazılımın zorluğundan bahsederler. Birçok programa göre farklı bir kullanım özelliğine sahiptir. Ne olursa olsun, yazılımın temel mantığını anlamaya çalışın. Kullanım mantığını bilmediğiniz araçların özelliklerini, kullanım amacını iyi kavramaya çalışın. Bilmediğiniz, ezbere bilgilerle Photoshop kullanmayın, bir yerde fena bir şekilde duvara toslayabilirsiniz. Bana göre Photoshop çok zor bir yazılım değil. Zorluğu asıl Photoshop”u öğrendikten sonra başlar. İnternet ortamında yer alan birçok eğitim kaynağı, eğitimciler tarafında yazılmadığından, önemli sorunlar taşıyor. Bu kaynakların birçoğu mekanik bir anlatımla yazılmıştır. Dersleri sorgulamadan, anlamadan aynen yazılarda yazdığı gibi mekanik bir şekilde uygulamaya geçirilmesiyle, uygulama üzerinde düşünülmeden aynen gerçekleştirilmesi yazılımın öğrenilmesine yeterince hizmet etmiyor, aksine daha kötü sonuçlara yol açacak bir sürecin başlangıcı oluyor. |
 |
|
Kısa yol canavarı olmayın! Bu “kısa yol canavarı” olmanın en önemli yan etkileri arasında, menülerin içeriğinin unutulması, yazılımın yeni sürümlerine geçişte duraksama, yavaşlama, yazılımın yeteneklerinin tam anlamıyla kullanılamaması gibi belli başlı olanları sayabiliriz. Elbet makul ölçüde klavyeden işler halledilebilir. Ama kendimizi kaybetmişçesine, klavye tuşları bitince, action”ları kullanarak bu işlem çeşitlendiriliyor. Biraz soluk alın, kullandığınızı düşündüğünüz bu yazılımın menüleri arasında derinlemesine gezinin bakalım hatırlayamadığınız, kullanımını bilmediğiniz neler çıkacak. çalışma sırasında ortaya çıkan ihtiyaçlar karşısında, menü ve tool”ların kısa yolları elbette kullanılmalı ama; bu bir noktadan sonra unutkanlığa, kısa yolunu bilip de menüdeki yerini bulamamaya yol açtığında tekrar düşünmeliyiz. Böylelikle; yazılımın hiç kullanmadığınız hatta unuttuğunuz yönlerine doğru bir keşfe çıkma fırsatını da yakalamış olursunuz. Yazılımların eğitici yönleri üzerine yazdığım tüm yazılarda bu konuya çok dikkat ederim. Bu yazımda böyle bir düşünme disiplininin ürünü ve üslubuyla yazıldı. Pratik düşünün, pratik davranın, kısa ve basit çözümler üretin ve çalışmanızı kullanılabilir bir noktada sonlandırın. Bilgiyi doğru kullanmak aynı zamanda kendinize zaman ayırmaktır. Yazımızın ana konusu Mask”lar demiştik. Photoshop dünyasında “Mask” kelimesi birçok yerde geçiyor. Temel çalışma prensipleri aynı olan bu Mask”lar uygulamada farklılaşmaktadır. Seçimler, QuickMask, Layer Mask, Alpha Mask”lar, Clipping Mask, Shape Mask gibi konulara genelden özele giderek ayrıntılı bir şekilde değineceğiz. Mask nedir? |
| Siyah-beyaz ve gri renkler örnek uygulama pencerelerini incelerseniz, Mask”ı temsil eden küçük resimlerde sadece siyah ve beyaz renklerin olduğunu görebilirsiniz. Bu Mask uygulamalarının en temel noktasıdır. Mask uygulamalarında bu renkler saydam ve opak görüntüler elde etmek amacıyla kullanılır. Mask üzerinde beyaz renkle sınırlandırılmış olarak gördüğünüz sınırlar içinde pikselleri görebilirsiniz. Siyah renkle sınırlandırılmış pikselleri göremezsiniz ve bu alanlar saydamdır. Bulunduğunuz katmanın altında farklı Layer”lar varsa, Mask üzerinde bulunan siyah ve gri tonların sayesinde alt katmanları görebilirsiniz. Mask üzerinde gri alanlar, gri ton seviyesine göre saydamlık özelliğini taşırlar. Oranlar siyaha yaklaştıkça saydamlık artar, beyaza yaklaştıkça saydamlık azalır, opaklık artar. |
 |
| örnek uygulamaları ekran fotoğrafında gördüğünüz gibi, Mask”lar farklı ton ve renklerde oluşturuldu. Dikkat etmeniz gereken, Mask”ların üzerindeki gri renk seviyelerinin farklı olması ve buna göre saydamlığın değişmesi… özellikle Mask”ın üzerine Toolbox araçlarından Gradient uygularsanız katmanlar arasında çok yumuşak geçişler elde edebilirsiniz. Layer Mask, Quick Mask, Alpha Mask üzerine Filter menüsü altında bulunan efektlerin önemli bir çoğunluğunu uygulayabilirsiniz. Böylelikle çok özel etki, doku ve çalışmalar gerçekleştirebilirsiniz. özellikle fotomontaj çalışmalarında, üst üste iki fotoğrafın birbiriyle homojen bir şekilde görünmesi için ağırlıklı olarak Layer Mask”lar kullanılır. Layer Mask ve diğer mask uygulamalarının bazılarında (Layer Mask, Quick Mask, Alpha Channel) direkt mask üzerinde Brush araçlarıyla müdahale yaparak, siyah rengin farklı tonlarında boyamalarla geçişlerin, saydam alanların oranlarını manuel olarak değiştirebilirsiniz. |
| Layer mask örnek çalışmada gördüğünüz cam bardağın olduğu ve altında farklı bir görselin bulunduğu diğer katmanı görüyorsunuz. Cam bardağın Alpha kanallarında bulunan farklı tonlardaki gri renk seviyelerinden en iyi dokuyu vereni Duplicate Channel komutuyla çoğalttım. Alpha kanallarındaki bu yeni dokuyu hafızaya kopyaladım. |
 |
| Layer”a döndüm, cam bardağın bulunduğu katmana Add Layer Mask komutuyla maske uyguladım. Hiç bir değişiklik olmadı, maske”ye tıkladım ve hafızaya kopyaladığım Alpha kanal bilgisini yapıştırdığımda maskeleme farklı bir boyut kazanmış oldu. Az önce maske”lerde siyah, beyazın öneminden bahsetmiştim. Aynı bu bilgiyi kullanarak yer yer Brush ile küçük müdehalelerle sonuca ulaştım. |
 |
Quick Mask giriş örnek uygulama Klavyeden “Q” harfine bastığınızda çalışma alanında seçim varsa, seçili alan beyaz, seçim dışı kalan alan “Pembe” renge döner. özel bir seçim alanı olmadan QuickMask moduna geçerseniz Photoshop tüm alana etki uygulanacağını düşünerek tüm alanı renklendirmeden Quick Mask”a döner. Belgenizde aktif bir seçim alanı varken, “Q” harfine bastığınızda seçili alan beyaz, diğer seçim dışı kalan yerler pembe rengiyle kaplanır. Bu seçimde Magenta rengiyle gördüğünüz yerler Brush aracıyla, foreground renginin siyah olarak belirlendikten sonra boyanmış görünümüdür. Siyah rengin Mask”lardaki anlamı gizleme, transparanlık, saydamlığı ifade ettiğini söylemiştim. Bu durumda, siyah ile boyanmış yani Mask rengi çalışmamızda pembe, bu bölümler seçimden çıkarılmış yerlerdir. |
| Quick Mask ile boyama yöntemiyle seçim alanı oluşturur oluşturmaz Channel paletinde geçici bir Mask kanalı oluşur. Quick Mask modundan çıktığınızda bu oluşturulmuş Mask kanalı da ortadan kalkar. Bu görsel üzerinde hiçbir seçim alanı olmadan klavyeden “Q” harfine basarak Quick Mask moduna geçebilirsiniz. Bu durumda, Photoshop özel bir seçim alanı algılamadığından tüm alanın aktif seçim olduğunu var sayar. Bu durumda oluşturulan Mask kanalının her yeri beyaz renklidir. Bu alandan seçim dışı kalmasını istediğiniz yerlere siyah renkle müdahale ettikçe bu bölümler seçimden çıkar ve kanalda mask rengi siyah renkle gösterilir. Brush ile çalışmanız bitince tekrar “Q” harfine basarak aktif seçim alanına geri dönebilirsiniz. Quick Mask modunda pembe renk ile gösterilen alanlar Mask modundan çıktığınızda seçim dışı kalan piksellerdir. |  |
| Layer Mask örnek uygulama |
 |
|
1. Adım: örnek uygulamamız için şu şekilde bir hazırlık yapınız. Aynı belgede üst üste üç görseli ayrı Layer”lara yerleştirin. çalışma belgenizde sadece 3 katman olsun yani. çalışmamızı en üstteki iki katman üzerindegerçekleştireceğiz. 2. ve 3. katman büyüklüğü genel çalışma alanından daha küçük olursa çok iyi olur. 2. Adım: Katmanların isimlendirmesini üsten itibaren 1. 2. ve 3. katman olarak aşağıya doğru isimlendirin. 3. Adım: En üsteki birinci katmanda iken, elips aracını kullanarak yuvarlak hatlı bir seçim alanı oluşturun. Seçim alanı aktif durumda iken, seçimi tersine çevirmek için Select menüsünden “Inverse” komutunu kullanarak seçimi tersine çevirin ve seçim içinde kalan pikselleri silin. 4. Adım: Şimdi sıra ikinci katmana geldi. 2. katmanda iken yine elips aracını kullanarak yuvarlak bir seçim alanı oluşturun ve Layer Panelindeki ikonlar üzerinden “Add Layer Mask” ikonuna bir kere tıklayın. Böylelikle silme işlemine gerek görmeden, 2. katmanda bir kadrajlama işlemi uygulamış olduk. 5. Adım: Layer Palet görünümüne dikkat ederseniz, Maske ile Layer”da yer alan görselin küçük ön görüntüsü arasında bir zincir (link) işareti bulunmaktadır. Bu Link işareti aktif durumdayken, Mask ile Layer”ın yer değiştirmesi, transform araçlarıyla büyütülmesi ya da küçültülmesinde birlikte hareket edeceklerini gösterir. Manuel olarak bu zincire fare ile tıklarsanız arasındaki link / bağ kopar. Bu durumda Mask ile Layer bir birinden bağımsız olarak hareket edebilirler. çalışmanızın ilerleyen aşamasında görselinizin kadrajlanmış daire içindeki görünümü size yetersiz gelip, daha da büyütmek ya da küçültmek istediğinizde sadece Layer”ı seçip transform işlemleriyle istediğinizi gerçekleştirebilirsiniz. Ayrı yarı düzenlemeler bittiğinde maskelenen katman ile maskesi arasına tekrar tıklayarak bir birlerine bağlayın. 6. Adım: Brush, Gradient vb. araçlarla Mask”a müdahale edip, özel geçiş efektleri elde edebilirsiniz. Toolbox araçlarından Brush”ı alın ve çalışmanıza uygun bir büyüklükte fırça oluşturun. Sadece siyah görünümlü mask tıklayın ve ardından çalışmanızın üzerinde boyama işlemi gerçekleştirin. Toolbox renginin siyah ya da beyaz olmasına göre çalışmanız ya görünecek ya da görünmeyen kısımları ortaya çıkacak. Birde Gradient aracını alın, yine mask üzerine bir kere tıklayın ardından çalışmanız üzerinde degrade işlemleri uygulayın. İstediğiniz yöne degradeler uygulayın. Geçişlerin yumuşaklığını görüyorsunuz değil mi? Buna benzer bir çalışmada Mask kullanmamanız durumunda, görselinizi kadraj sınırları içinde yeniden oluşturmak için tüm işlemleri tekrar yapmanız gerekirdi. Alpha Channel |
| Spot Renk Nasıl Verilir SPOT renk vermek için CHANNELS panelinin Options sekmesinden New Spot Channel komutunu verebilirsiniz. örnek çalışmamda, yumurtanın etrafını seçtim, seçili alan varken New Spot Channel komutunu verdim. Açılan renk panelinden Pantone katalogunu seçerek bir özel renk belirledim. Spot renkli bir belgeyi DCS 2.0 eps, Illustrator ve InDesign kullanıyorsanız PSD formatında kaydederek baskıya gönderebilirsiniz.
|
 |
 |
Seçim İşlemlerinde Kanallar Hem maskeleme hem seçim bir birinden ayrılmaz iki konu. Bu konuyu bu bölümde biraz sınırlamak istedim. Bir birine benzer konular olsa da kapsamları oldukça geniş.örnek fotoğrafta orijinal hali, siyah bir fon üzerinde olan dumanı tüten bir fincanın, arka background”unu değiştireceğiz. Bu değişim sırasında, duman etkisini mümkün olduğunca korumaya çalışacağız. Bu tür çalışmalarda ilk önce baktığım yer orijinal görselin renk kanallarıdır. Renk kontrastlığı en iyi, detayların olduğu renk kanalını ya da kanallarını seçerim. Tek bir renk kanalını bulamazsam Calculations ile iki en iyi renk kanalını bir biriyle çarpıştırarak ortaya farklı değerlerde yeni bir Alpha Kanalı elde etmeye çalışırım. örnek ekran fotoğrafında, kullandığım belgenin Sarı ve Siyah renk kanallarının benim için ideal olduğunu görüyorum. Calculations”ı açarak harmanlama kipi olarak Darken Color”u seçerek yeni bir Alpha Kanal oluşturuyorum.
|
| çalışmanın her hangibir aşamasında kahve fincanımı Path ile etrafını maskeledim. Sizlerde kenar hatları keskin nesneleriniz varsa Path, MagicWend gibi araçlarla bu hatları belirleyin. Keskin hatlı pikselleri normal yollarla seçebilirsiniz. Duman etkisini Alpha kanalından katmana temiz, sorunsuz bir şekilde almak istiyorum.
İki renk kanalının birleşmesiyle oluşan yeni kanal üzerinde istemediğim gri alanlar kalmış olabilir. Bunlar çalışmanın temizliğini olumsuz yönde etkiler. Levels ya da Curve eğrisini alarak, info paledinden de ölçüm bilgisini alarak dumanın etrafında kalan bölgelerde açık renkli piksellerin kalıp kalmadığını kontrol ederek, yer yer %5″lik oynamalarla pikselleri koyulaştırıyorum. Hazırlığım bittikten sonra geriye Alpha kanalını seçime dönüştürmek kalıyor. |
 |
 |
| Vector Mask Maskeleme çeşitlerinden Vector Mask”lara geldik. Bu uzun soluklu yazıyı bir defada sindirmeye çalışmamanızı öneririm. Maskeleme teknikleri bir birine benzerlikleri öğrenilmesinde önemli bir kolaylıktır. Bu konulara hakim olmayan Photoshop kullanıcılarının bu konuları ve özellikle bu sayıda yazılan tüm konuları bölüm bölüm uygulayarak incelemesini, uygulamasını öneririm. |
 |
| Vector Mask”Iar diğer mask uygulamaları arasında en rahat kullanabileceğiniz türlerden biridir. örnek çalışmamda layer”lı bir belge var. Shape araçlarından bir tane konuşma balonu olan şekli Shape kütüphanesinden aldım ve belirli bir boyutta hazırladım. özel hiç bir şeyi seçmenize gerek yok. Sadece Path çizimi çalışma alanında görünsün yeter. Layer> Vector Mask> Current Path komutuyla maskeleme işlemini tamamlayabilirsiniz. |
| Maske”yi düzenlemek istediğinizde, bir Path çizimini nasıl düzenliyorsanız aynen bu maskeyide düzenleyebilirsiniz. Toolbox araçlarından Direct Selection aracıyla Path üzerinde düzenleme, oynama, değiştirme yapabilir, Path araç gruplarıyla nokta ekleme ve çıkarma yaparak yeni formlar kazandırabilirsiniz.
Maske uygulamaları olarak burası yazımın sonu, umarım konuyla ilgili doyurucu bilgi vermişimdir. önümüzdeki sayılarda benzer konularla ilgili olarak bilgi alışverişinde bulunmak üzere… |
 |
