Kompozisyonda Sadelik ve Belirginlik

Sadelik

Fotoğrafta sadelik yakalamak, konuyu sade bir anlatımla izleyiciye sunmak çok önemlidir. Sade bir anlatım için ifadeyi sağlayan konunun belirgin olması, izleyicinin dikkatini dağıtacak görüntülerin ise kadraj dışında tutulması gerekir. Peki bunu nasıl yaparız? Çekim açısını değiştirebileceğimiz gibi, alan derinliği etkisini de kullanabiliriz. Mesela, bir model çekerken, modelin arkasında yer alan istenmeyen öğelerin alan derinliği azaltılarak, flu hale getirilerek fotoğraftaki başrolün etkisi arttırılır. Aslında amacımız anlatılmak istenen konuyu gereksiz ayrıntılardan kurtarmaktır.

Fotoğraf karesinde konuyu destekleyen öğelerin dışında birşey kullanılmamalıdır. Yani fotoğraftaki ana konudan hiçbir şey rol çalmamalıdır. Bu yüzden kadrajı yaparken çok özenli ve sabırlı olmalıyız. Kadrajımızda unsurlar istenen dengeye gelene kadar gerekirse beklenmelidir. Yani fotoğraf anında ordan geçmek üzere olan bir adam varsa ve o adam bizim hikayemizi tamamlıyorsa o adamın kadrajda olması gereken noktaya gelmesi beklenmelidir ya da oradan geçen adam kadrajımı bozuyorsa adam oradan geçtikten sonra deklanşöre basılmalıdır.

Kurduğumuz kompozisyonu bozacak herhangi bir unsur varsa açımızı da değiştireceğiz. Bilindik açılardan fotoğraf çekmek yerine farklı bakış açıları arayacağız. Fotoğrafımızı sadeleştirirken, diğer önemli nokta ise, konuyu çevreden koparmamamız gerektiğidir. Kompozisyonumuzu etkileyici hale getiren, anlamlandıran ve hikayede bütünlük sağlayan öğeleri de karemize katmalıyız.

Sade bir fotoğraf asla sıkıcı olarak görülmemelidir. Hikayesi, kurgusu ve grafiğiyle göz yormayan, aklımızı çelen, bizi heyecanlandıran ve merak ettiren bir fotoğraf olmalıdır. Fotoğraflarımızda sadeliğe odaklandığımızda hikayemiz daha derin anlam kazanır. İzleyici hikaye ile kuvvetli bir bağ kurar. Çünkü hikaye bize farklı ifade yollarını aramamızı sağlayacaktır. Kompozisyonda yakaladığımız sadelik, anlatmak istediklerimizin en doğru biçimde algılanmasını sağlar.

Belirginlik

Fotoğrafta ilgi odağının anlaşılır biçimde ortaya konmasıdır. Belirgin bir fotoğrafta anlatılması istenen hikaye izleyici tarafından kolayca anlaşılmalıdır. Bu noktada doğru kritik an, açı, hikayenin kurgusu çok iyi hesaplanmalı ve fotoğrafta verilmek istenen mesaj öne çıkarılmalıdır.

Fotoğraf karesinde anlatılmak istenen hikayeyi kompozisyonla anlatırız. Kompozisyonu ne kadar doğru kurarsak, gerekli olan unsurları öne çıkartıp, tamamlayıcı unsurları geri planda tutarsak, fotoğrafımızın belirginliğini ortaya koymuş oluruz. Böylelikle daha fazla şey anlatmaya başlarız. Çünkü fotoğrafta herşeyin çok belirgin olması, kalabalık olması kompoziyonunuzun etkili değil, karmaşık gözükmesine sebep olacaktır. İfade etmeye çalıştığımız konuyu ne kadar belirgin gösterirsek komposizyonumuz o kadar sade olacaktır. Fotoğrafta sade ve belirgin anlatımlar izleyiciyi her zaman daha çok etkileyecektir. Çok kalabalık, ilgi odağının kimde ve nerde olduğu belli olmayan kadrajlar izleyici asla etkilemez. Kompozisyonun kendi içinde barındırdığı öğeleri düzgün bir şekilde kullanabilirsek izleyici yakalayan fotoğraflar çekmiş oluruz.

Gözümüzü alamadığımız, hafızamızda yer edinmiş çoğu karede kompozisyonun temel öğelerinin düzgün bir biçimde kullanıldığını görürüz. Bu anlamda bu öğelerden ikisi olan sadelik ve belirginlik size anlatımda çok geniş ufuk açmaktadır. Mesajınızı hem sizin anlatmak istediğiniz şekilde anlayabilen izleyici farklı bakış açıları arayarak da ifadelendirebilir.Bazıları fotoğraflarında çok belirgin anlatımlar yakalamak için çok sayıda unsur kullanır. Bu aslında derdinizi çok uzun ve kalabalık cümlelerle anlatmaya benzer. Hangimiz dikkatimizi dağıtmadan çok uzun ve kalabalık konuşan birini sıkılmadan dinleyebiliyoruz? Bu cümlelerin hafızamızda kalma olasılığı sizce kaç? Ama kısa ve net cümleler duyduğumuzda etkileniyor ve kulak kabartıyoruz. Hafızamızda hemen yer ediniyor ve dikkate alıyoruz.

Aynı durum görsel dünyamız içinde geçerli. Karmaşık imgelerle dolu görseller aklımızda kalmıyor. İzleyicinin uzun süre dikkatini çekmiyor. Fakat sade ve net ifadeler karşısında durup bakıyoruz. Yani fotoğrafta çok fazla malzeme kullanınca aslında çok fazla şey anlatmış olmuyoruz. Fotoğrafın zaten fazla söze ihtiyacı yoktur. Tek bir bakışla, tek bir duruşla koca bir kitapta yazılanı anlatabilirsiniz. Fotoğrafı çekilen boş bir ev izleyiciye vermek istediği mesajı verir, yeşil çimenlerin üstünde oturan bir tek kadın da size birden fazla duygu yoğunluğu yaşatabilir ve çektiğiniz boş bir sokak fotoğrafı da kendisine dakikalarca baktırabilir. Ayrıca fotoğrafta belirginliği vurgularken ışık oyunlardan da söz etmeliyiz. Kullandığımız nesneler dışında ışığı kullanma tekniklerimizde kompozisyonumuzu şekillendirmemizde etkili olacaktır.Mesela karanlık bir sokakta yürüyen birini aydınlatan sokak lambasının görüntüsünü siyah beyaz bir fotoğraf olarak hayal edin. Siyah lekeler içinde lambanın ışığı altında gördüğümüz yürüyen bir adam fotoğrafı.

Sade bir kare midir? -Evet

Belirginlik var mıdır? -Evet

Kontrast etkisi var mıdır? -Evet

Bu fotoğraftaki belirginliği sağlayan ışığın kullanılma şeklidir. Koyu alanlar ile parlak alanların oluşturduğu zıtlık fotoğrafı daha da belirgin kılmıştır. Peki bu etkiyi perpektifle de yaratabilir miyiz? Evet, fotoğrafta sadelik için perspektiften faydalanabiliriz.