NASA astronotu Frank Rubio, Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan Dünya’ya dönüşünün ardından yaptığı bir röportajda uzayda yetiştirilen ilk domateslerden birini hasat ettikten ve bir sunum için poşetledikten sonra kaybolduğunu belirtmişti.
Meyveden hiçbir iz kalmayınca diğer astronotlar şaka yollu Rubio’yu meyveyi yemekle suçladılar. Sekiz ay sonra yani aralık ayının başında ise kayıp domates yeniden ortaya çıktı. NASA tarafından paylaşılan bir fotoğraf, kayıp domateslerin son hâlini gözler önüne serdi.
ISS’te Bulunan Kayıp Domatesler Nasıl Görünüyor?
Dünya’da çürümüş bir domatesle karşılaşmak istenilecek en son şeylerden biri olsa da Rubio’nun domatesleri biraz kurumuş görünüyor.
NASA, yayımladığı bir yazıda, “Bazı renk değişiklikleri dışında gözle görülür bir mikrobik veya mantar oluşumu gözlemlenmedi” ifadelerini kullandı. Bu, domatesler için küçük bir adım, bitki türleri bakımından ise önemli bir ilerlemeydi.
One small step for tomatoes, one giant leap for plant-kind. 🍅
Two rogue tomatoes were recovered after roaming on station for nearly a year. NASA Astronaut Frank Rubio accidentally lost the fruit while harvesting for XROOTS, a soil-less plant experiment. https://t.co/ymAP24fxaX pic.twitter.com/AeIV8i6QKR
— ISS Research (@ISS_Research) December 14, 2023
NASA, senelerden beri Uluslararası Uzay İstasyonu’nda bitki ve sebze yetiştirmenin yollarını araştırıyor. Bu kapsamda da uzay ortamının bitki büyümesini nasıl etkilediğini inceliyor. Kırmızı domatesler, toprak yerine hidroponik ve aeroponik tekniklerin bir kombinasyonunu kullanan XROOTS adı verilen bir programın parçası olarak yetiştirildi.
Eylül 2023’te geri dönmeden önce ISS’te 371 gün kalarak rekor kıran Rubio, mart ayında Dünya’ya geri gönderilmek ve VEG-05 çalışması için incelenmek üzere domatesleri hasat etti.
Rubio’nun bir mürettebat üyesinin planladığı bir etkinlikte okul çocuklarına göstermeyi düşündüğü numuneye gelince domateslerin ortadan kaybolduğunu söyledi. Geri döndüğünde orada olmadığını ifade etti. Rubio, onu aramak için 8 ila 20 saatini verdiğini ama bunun boşa uğraş olduğunu dile getirdi.